1. Vai trò, tầm vóc và ý nghĩa thời đại của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh

Ngay từ khi mới ra đời, Đảng Cộng sản Việt Nam đã xác định chủ nghĩa Mác - Lênin là nền tảng tư tưởng, kim chỉ nam cho hành động của Đảng và cách mạng Việt Nam. Từ Đại hội VII (năm 1991) đến nay, Đảng ta đã có sự bổ sung, phát triển trên cơ sở thực tiễn. Theo đó, Đảng khẳng định: Đảng lấy chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh làm nền tảng tư tưởng, kim chỉ nam cho mọi hành động. Đảng đã nhận thức đúng đắn, sâu sắc về mối quan hệ giữa chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh, soi sáng hệ thống lý luận và giải quyết kịp thời những vấn đề thực tiễn đặt ra, đưa nước ta thực hiện thành công công cuộc đổi mới, tiến vững chắc lên chủ nghĩa xã hội. Thấm nhuần những lời căn dặn sâu sắc, thấm thía của vị lãnh tụ vĩ đại, lấy chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh làm kim chỉ nam cho hành động, Đảng ta đã tiến hành cách mạng thành công, đánh thắng các cuộc chiến tranh xâm lược, xóa bỏ chế độ phong kiến, thực dân, hoàn thành sự nghiệp giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước, tiến hành công cuộc đổi mới, xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ vững chắc nền độc lập của Tổ quốc. 

Trong thời đại ngày nay, với sự phát triển mạnh mẽ của khoa học, công nghệ, sự phong phú của nhiều học thuyết, nhiều trào lưu tư tưởng, chủ nghĩa Mác - Lênin vẫn là thế giới quan, phương pháp luận khoa học, có giá trị bền vững cho giai cấp công nhân hiện đại và nhân loại tiến bộ. Đây là học thuyết khoa học duy nhất đáp ứng yêu cầu giải phóng triệt để con người, trước hết là giải phóng giai cấp công nhân khỏi mọi hình thức nô dịch, áp bức. Trong chủ nghĩa tư bản hiện đại, dưới tác động của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, quá trình toàn cầu hóa và nền kinh tế tri thức, vai trò, vị trí của giai cấp công nhân, người lao động mặc dù được đề cao, đời sống được cải thiện về nhiều mặt, song, xét về địa vị, họ vẫn là những người lao động làm thuê, phục vụ mục đích làm gia tăng giá trị thặng dư cho nhà tư bản. Bản chất áp bức, bóc lột của chủ nghĩa tư bản hiện đại không hề thay đổi và những mâu thuẫn vốn có cũng càng thêm sâu sắc. Hiểu như thế, chủ nghĩa Mác -Lênin, bằng lý luận của mình, đã khẳng định việc thiết lập chế độ xã hội chủ nghĩa của giai cấp công nhân, người lao động là tất yếu; trang bị cho ta phương pháp tiếp cận khoa học, biện chứng, quan điểm có tính cách mạng và nhân văn để bỏ qua chế độ tư bản chủ nghĩa, quá độ lên chủ nghĩa xã hội trên cơ sở thực tiễn quốc gia, dân tộc. Nhờ vận dụng đúng đắn thế giới quan, phương pháp luận khoa học của chủ nghĩa Mác - Lênin, Đảng Cộng sản Việt Nam đã rút kinh nghiệm, quán triệt tốt quan hệ giữa đổi mới kinh tế và đổi mới chính trị, giữa đổi mới, ổn định và phát triển, xây dựng được mô hình CNXH Việt Nam, đạt được nhiều thành tựu to lớn. 

Kế thừa và phát triển những giá trị của chủ nghĩa Mác - Lênin, tinh hoa văn hóa nhân loại trong thực tiễn Việt Nam, tư tưởng Hồ Chí Minh càng bao quát các vấn đề của thời đại mới. Đó là về xây dựng con người, văn hóa, chủ nghĩa nhân văn, CNXH và con đường đi lên CNXH… Trong quá trình đó, không chỉ là đấu tranh giai cấp với ách áp bức, bóc lột mà cả đấu tranh xóa bỏ đói nghèo, sự ngu dốt, lạc hậu. Ðây là vấn đề có ý nghĩa thời đại sâu rộng khi trong bối cảnh hiện nay, nhân loại ngày càng bị phân hóa, tệ nạn xã hội gia tăng với những biểu hiện xuống cấp nghiêm trọng về đạo đức… Chỉ có khi nhân dân không còn đói nghèo, lạc hậu, có tự do và hạnh phúc thực sự thì mới xứng đáng với một nước độc lập đi lên chủ nghĩa xã hội. Đó là giá trị nhân văn, định hướng đạo đức đúng đắn và giá trị thời đại to lớn của tư tưởng Hồ Chí Minh trong thời đại ngày nay. 

Trên cơ sở kiên định chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, Đảng ta đã đạt được nhiều thành tựu toàn diện trong thời kỳ đổi mới. Văn kiện Đại hội XIII khẳng định: “Chúng ta đã đạt được những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử, phát triển mạnh mẽ, toàn diện hơn so với những năm trước đổi mới. Với tất cả sự khiêm tốn, chúng ta vẫn có thể nói rằng: Đất nước ta chưa bao giờ có được cơ đồ, tiềm lực, vị thế và uy tín quốc tế như ngày nay”. Điều đó đã khẳng định tầm vóc, ý nghĩa thời đại sâu rộng của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh trong thực tiễn xã hội nước ta nói riêng và nhân loại nói chung.

2. Bảo vệ nền tảng chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh trong bối cảnh mới

Trong bối cảnh mới với các điều kiện thuận lợi và những khó khăn, thách thức đến từ thế lực thù địch, phản động, các phần tử cơ hội chính trị tìm cách chống phá Đảng, Nhà nước, công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, giữ vững giá trị của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh cần được tăng cường hơn nữa, với những giải pháp đúng đắn, phù hợp. 

 Một là, nâng cao nhận thức về vai trò của chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh. Nhà văn Nga Lép Tôn-xtôi từng khẳng định: “Lý tưởng là ngọn đèn chỉ đường. Không có lý tưởng thì không có phương hướng kiên định, mà không có phương hướng thì không có cuộc sống”. Để bảo vệ nền tảng của chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh, cần giúp giới trẻ, đảng viên coi đó là lý tưởng của mình, từ đó tự nguyện đi theo và thực hiện có hiệu quả các nhiệm vụ được giao phó.

Hai là, đẩy mạnh công tác giáo dục chính trị, tư tưởng trong tình hình mới. Hiện nay, một bộ phận đảng viên đã nhạt dần lý tưởng, một bộ phận giới trẻ ngày càng trở nên thực dụng, không quan tâm nhiều đến lợi ích chung. Bởi vậy, việc giáo dục lý tưởng, nâng cao nhận thức về tư tưởng Đảng, chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh có ý nghĩa quan trọng. Việc này cần được thực hiện ngay từ các nhà trường phổ thông, các trường đại học...

Ba là, đổi mới và nâng cao chất lượng công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh. Việc tuyên truyền, phổ biến, giáo dục không chỉ thực hiện trong các nhà trường, các tổ chức cơ sở đảng mà mở rộng tới nhiều tầng lớp, lứa tuổi trong xã hội. Hình thức giáo dục, tuyên truyền cũng cần thay đổi linh hoạt, đa dạng hóa, tạo sức hấp dẫn, thuyết phục với quần chúng, đảng viên. Các hội thi kể chuyện, vẽ tranh, sáng tác thơ, nhạc, kịch về chủ đề này, các hội diễn văn nghệ quần chúng sẽ thu hút được đông đảo người tham dự. Nhờ đó, chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh sẽ được tuyên truyền sâu rộng trong các tầng lớp nhân dân.

Bốn là, tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát với các hoạt động tuyên truyền, phổ biến, thực thi chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh trong các đơn vị, tổ chức cơ sở đảng. Việc này nhằm đảm bảo chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh thường xuyên được phổ biến, củng cố, thực thi có hiệu quả trong các tổ chức cơ sở đảng, không phải chỉ là hoạt động đối phó, qua loa. 

Năm là, xây dựng cơ sở đảng vững mạnh, đoàn kết, giúp đảng viên thấy được sức mạnh, ý nghĩa khi tham gia vào các tổ chức đảng, thực thi chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh. Ngoài ra, cũng cần thường xuyên có các hoạt động giúp đỡ đồng bào, quần chúng, để nhân dân thực lòng tin yêu, tin vào chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh; tạo nên khối đoàn kết, thống nhất trong nội bộ đảng viên cũng như sự liên kết chặt chẽ với các tầng lớp nhân dân.  

Sáu là, tăng cường đấu tranh với các thế lực thù địch, chống mọi luận điệu sai trái, làm sai lệch ý nghĩa, bản chất tốt đẹp của chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh; cảnh giác trước mọi âm mưu, thủ đoạn của kẻ thù, các thế lực phá hoại khác. Mỗi cán bộ, đảng viên cần tự nâng cao ý thức trách nhiệm của bản thân trong việc bảo vệ nền tảng chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh; liên tục củng cố tư tưởng, tránh sự nhạt phai lý tưởng; chấp hành tốt chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước; tỉnh táo khi tiếp cận thông tin trên mạng xã hội; góp phần tuyên truyền sâu rộng chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh đến quần chúng nơi cư trú.

Hà Lan - Khoa Lý luận cơ sở

Tài liệu tham khảo

1. Hồ Chí Minh: Toàn tập, Nxb. Chính trị quốc gia - Sự thật, Hà Nội, 2011, tr.12.

2. Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, Nxb. Chính trị quốc gia sự thật, Hà Nội, 2021.

3. GS.TS. Vũ Văn Hiển (Chủ biên): Một số luận cứ phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, chống phá Đại hội XIII của Đảng, Nxb Chính trị quốc gia sự thật, Hà Nội, 2020, tập 1.

4. Nghị quyết số 35-NQ/TW, ngày 22/10/2018 của Bộ Chính trị về “Tăng cường bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trong tình hình mới”.