Đại hội XIII Công đoàn Việt Nam diễn ra trong 3 ngày, từ ngày 1-3/12/2023, tại Hà Nội với 1000 đại biểu chính thức đại diện cho hơn 11 triệu đoàn viên công đoàn trong cả nước tham dự. Đại hội, có ý nghĩa rất quan trọng, mở đầu cho giai đoạn phát triển mới của tổ chức công đoàn, nhất là sau 10 năm thực hiện Luật Công đoàn năm 2012, hơn 2 năm thực hiện Nghị quyết số 02-NQ/TW ngày 12/6/2021 của Bộ Chính trị về "Đổi mới tổ chức và hoạt động Công đoàn Việt Nam trong tình hình mới". 

Về cách thức tổ chức: Một điểm mới trong cách thức tổ chức Đại hội XIII Công đoàn Việt Nam so với các kỳ Đại hội trước, đó là Đại hội mở 10 diễn đàn chuyên đề để thảo luận, đề xuất sáng kiến cho 10 vấn đề lớn đặt ra đối với tổ chức Công đoàn trong tình hình mới. Các diễn đàn được tổ chức trước ngày Đại hội chính thức diễn ra nhằm sớm thu thập các ý kiến, đề xuất để tổng hợp, tiếp thu vào văn kiện Đại hội và xây dựng các giải pháp đảm bảo tổ chức thực hiện có hiệu quả nghị quyết. 

Về nội dung: Đại hội đã đề cập đến một số nội dung cơ bản sau:

Thứ nhất: Đại hội đánh giá tổng quát kết quả và một số hạn chế thực hiện Nghị quyết Đại hội Công đoàn Việt Nam lần thứ XII.

Nhiệm kỳ XII, hoạt động của Công đoàn đã đạt được kết quả toàn diện trên các mặt công tác. Tiêu biểu nhất là các cấp công đoàn đã thực hiện tốt nhiệm vụ đại diện bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của đoàn viên, người lao động; hoạt động chăm lo đời sống vật chất, tinh thần cho đoàn viên, người lao động ở các cấp công đoàn được chú trọng, có bước phát triển mới. Chương trình “Tết Sum vầy” đã góp phần chăm lo cho 30 triệu lượt đoàn viên, người lao động trong dịp Tết, với tổng số tiền hơn 28 nghìn tỷ đồng; Chương trình “Mái ấm Công đoàn” giúp hơn 14 nghìn đoàn viên, người lao động được xây dựng hoặc sửa chữa nhà ở với tổng số tiền hỗ trợ hơn 500 tỉ đồng. Công tác phát triển đoàn viên, xây dựng tổ chức công đoàn vững mạnh, tham gia xây dựng Đảng, Nhà nước và hệ thống chính trị được tập trung triển khai; trong đó, đã kết nạp mới 4.460.933 đoàn viên; thành lập 24.320 công đoàn cơ sở. Tính đến tháng 6/2023, cả nước có 11.072.214 đoàn viên và 123.129 công đoàn cơ sở (tăng hơn 1 triệu đoàn viên và giảm 3.000 công đoàn cơ sở so với đầu nhiệm kỳ).

Các cấp công đoàn ứng dụng rộng rãi công nghệ số và mạng xã hội để nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền, giáo dục chính trị, tư tưởng, phổ biến pháp luật, truyền tải thông tin và tăng cường tương tác, chia sẻ, tạo sự gắn kết chặt chẽ hơn giữa đoàn viên, người lao động với tổ chức Công đoàn. Các phong trào thi đua yêu nước do công đoàn phát động thu hút đông đảo cán bộ, đoàn viên, người lao động tham gia, góp phần thực hiện thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ của tổ chức công đoàn và phát triển kinh tế - xã hội đất nước. Hoạt động nữ công tiếp tục được đổi mới, có chuyển biến tích cực, góp phần chăm lo bảo vệ quyền lợi của người lao động, thúc đẩy bình đẳng giới và phòng chống bạo lực đối với phụ nữ và trẻ em. Công tác tài chính công đoàn đã được quan tâm chỉ đạo, từng bước được đổi mới theo định hướng chú trọng hiệu quả, công khai minh bạch và phù hợp với quy định của pháp luật.

Bên cạnh kết quả đạt được, Báo cáo chính trị cũng chỉ ra một số hạn chế trong hoạt động của Công đoàn khóa XII. Nhiệm vụ đại diện bảo vệ quyền và lợi ích đoàn viên, người lao động có mặt chưa đáp ứng yêu cầu của người lao động. Công tác tuyên truyền, vận động đoàn viên, người lao động học tập nâng cao trình độ, kỹ năng nghề nghiệp, bản lĩnh chính trị, giác ngộ giai cấp, tác phong công nghiệp có nơi chưa đáp ứng được yêu cầu, nhất là khu vực ngoài nhà nước. Phong trào thi đua còn dàn trải, phát triển chưa đồng đều ở các khu vực, đối tượng. Công tác phát triển đoàn viên, thành lập công đoàn cơ sở chưa tương xứng với sự phát triển của doanh nghiệp và lực lượng lao động. Hoạt động nữ công ở một số đơn vị chưa thường xuyên, thiết thực. 

Thứ hai: Đại hội đã đề ra mục tiêu tổng quát, các chỉ tiêu đến hết nhiệm kỳ 2023- 2028.

Mục tiêu tổng quát:

Đổi mới tổ chức và hoạt động công đoàn, xây dựng Công đoàn Việt Nam vững mạnh toàn diện, tập trung thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ, đáp ứng yêu cầu của tình hình mới, trọng tâm là đại diện, chăm lo, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của đoàn viên, người lao động; tích cực, chủ động tham gia quản lý nhà nước, quản lý kinh tế - xã hội. Hoàn thành mô hình tổ chức, thu hút, tập hợp đông đảo người lao động tham gia công đoàn; xây dựng đội ngũ cán bộ công đoàn có trí tuệ, bản lĩnh, tâm huyết, trách nhiệm, uy tín và phương pháp công tác tốt. 

Đổi mới, tăng cường công tác tuyên truyền, vận động, nâng cao bản lĩnh chính trị, trình độ học vấn, kỹ năng nghề nghiệp, tác phong công nghiệp, kỷ luật lao động, ý thức pháp luật của đoàn viên, người lao động; xây dựng giai cấp công nhân hiện đại, lớn mạnh, góp phần hiện thực hóa khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc. Đến cuối nhiệm kỳ, hướng đến kỷ niệm 100 năm Ngày thành lập, Công đoàn Việt Nam vững mạnh toàn diện, là chỗ dựa tin cậy của người lao động, là cơ sở chính trị - xã hội vững chắc của Đảng, Nhà nước ta.

Các chỉ tiêu đến hết nhiệm kỳ: 

Cả nước có 15 triệu đoàn viên công đoàn, thành lập tổ chức cơ sở ở 100% doanh nghiệp có từ 25 lao động trở lên. Ít nhất 83% doanh nghiệp, đơn vị có tổ chức công đoàn đủ điều kiện theo quy định của pháp luật được công đoàn thương lượng, ký kết được thỏa ước lao động tập thể theo quy định của pháp luật. Phấn đấu 90% trở lên số vụ việc về lao động khởi kiện tại tòa án được công đoàn hỗ trợ, tham gia tố tụng bảo vệ khi đoàn viên có yêu cầu. 

Thứ ba: Đại hội XII đã xác định 3 khâu đột phá:

Đẩy mạnh đối thoại, thương lượng tập thể, trọng tâm là tiền lương, tiền thưởng, thời giờ làm việc, thời giờ nghỉ ngơi, an toàn vệ sinh lao động.

Tập trung phát triển đoàn viên, thành lập công đoàn cơ sở ở các doanh nghiệp ngoài khu vực nhà nước.

Xây dựng đội ngũ chủ tịch công đoàn cơ sở đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ, nhất là chủ tịch công đoàn tại doanh nghiệp ngoài khu vực nhà nước.

Thứ tư: Các nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu

Một là: Tập trung thực hiện tốt nhiệm vụ đại diện, chăm lo, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng, góp phần nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của đoàn viên, người lao động.

Hai là: Nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền, vận động; đổi mới tổ chức các phong trào thi đua yêu nước.

Ba là: Xây dựng tổ chức công đoàn vững mạnh; thu hút, tập hợp đông đảo người lao động gia nhập Công đoàn Việt Nam.

Bốn là: Tham gia xây dựng giai cấp công nhân hiện đại lớn mạnh, xây dựng Đảng, Nhà nước, hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh.

Năm là: Nâng cao chất lượng công tác nữ công; thúc đẩy bình đẳng giới; bảo vệ quyền lợi của lao động nữ và trẻ em; xây dựng gia đình no ấm, tiến bộ, hạnh phúc và văn minh.

Sáu là: Đẩy mạnh công tác đối ngoại và hội nhập quốc tế, tiếp tục khẳng định vị thế của Công đoàn Việt Nam.

Bảy là: Xây dựng nguồn tài chính đủ mạnh để thực hiện tốt nhiệm vụ của tổ chức công đoàn.

Tám là: Nâng cao hiệu quả công tác lãnh đạo, chỉ đạo; đổi mới phương thức hoạt động công đoàn. Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động công đoàn.

Đại hội đã thông qua kết quả bầu Ban Chấp hành Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam khóa XIII, nhiệm kỳ 2023 - 2028 gồm 168 đồng chí. Tại Hội nghị lần thứ nhất, bầu 28 đồng chí tham gia Đoàn Chủ tịch; bầu đồng chí Nguyễn Đình Khang, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bí thư Đảng đoàn Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam giữ chức vụ Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam; 5 đồng chí, gồm đồng chí Phan Văn Anh, đồng chí Ngọ Duy Hiểu, đồng chí Thái Thu Xương, đồng chí Huỳnh Thanh Xuân, đồng chí Nguyễn Xuân Hùng giữ chức Phó Chủ tịch Tổng Liên đoàn khóa XIII.

Thành công của Đại hội Công đoàn khóa XIII cổ vũ mạnh mẽ cán bộ, đoàn viên Công đoàn cả nước tranh thủ thời cơ, vượt qua thách thức, tiếp tục đổi mới tổ chức và hoạt động của công đoàn; tạo nên sức mạnh mới của giai cấp công nhân và tổ chức Công đoàn Việt Nam, góp phần thực hiện thắng lợi mục tiêu xây dựng đất nước phồn vinh, hạnh phúc, phấn đấu đến giữa thế kỷ XXI, nước ta trở thành nước phát triển, theo định hướng xã hội chủ nghĩa.

                                              Trần Thị Hải Yến - Ủy viên BCH Công đoàn