Ngày 04/10/2023, Bộ Chính trị đã ban hành Quy định số 124-QĐ/TW về “kiểm điểm và đánh giá xếp loại chất lượng hằng năm đối với tập thể, cá nhân trong hệ thống chính trị”, thay thế Quy định số 132-QĐ/TW ngày 08/3/2018 của Bộ Chính trị; Ban Tổ chức Trung ương ban hành Hướng dẫn số 25-HD/BTCTW ngày 10/11/2023 về “kiểm điểm và đánh giá, xếp loại chất lượng hằng năm đối với tập thể, cá nhân trong hệ thống chính trị” thay thế Hướng dẫn số 21-HD/BTCTW ngày 18/10/2019. Các giảng viên Khoa Xây dựng Đảng đã nghiên cứu sâu sắc để cập nhật, bổ sung, vận dụng các nội dung mới của Quy định 124-QĐ/TW vào giảng dạy các bài học của chương trình Trung cấp Lý luận chính trị, đặc biệt là trong Bài 4 của học phần Xây dựng Đảng, cụ thể:

Bài 4 "Công tác đảng viên của tổ chức cơ sở đảng" giúp trang bị cho học viên nhận thức đầy đủ, sâu sắc về đảng viên và công tác đảng viên của tổ chức cơ sở đảng, có khả năng vận dụng kiến thức vào hoạt động thực tiễn, nhất là thực tiễn công tác xây dựng Đảng, góp phần xây dựng đội ngũ đảng viên và chi bộ, đảng bộ cơ sở ngày càng vững mạnh. Vì vậy, khi giảng bài này các giảng viên cần không ngừng bổ sung các nội dung mới, nhất là những vấn đề mang tính nghiệp vụ cho học viên. Đối với các nội dung mới trong Quy định 124, giảng viên bổ sung vào giải pháp thứ 3 "Nâng cao chất lượng đánh giá, xếp loại đảng viên" thuộc mục 3 của bài: Giải pháp nâng cao chất lượng công tác đảng viên của tổ chức cơ sở đảng. Trong đó, giảng viên nhấn mạnh các ý sau cho học viên:

Thứ nhất, đó là sự thay đổi về các quan điểm, nguyên tắc trong kiểm điểm, đánh giá, xếp loại chất lượng đảng viên

 Bên cạnh việc giữ nguyên quan điểm chú trọng phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống, trách nhiệm, phương pháp trong thực hiện nhiệm vụ, nhất là hiệu quả công việc của đảng viên. Quy định 124-QĐ/TW đã bổ sung thêm nội dung “Gắn trách nhiệm cá nhân với tập thể; gắn kết quả của người đứng đầu, cán bộ lãnh đạo, quản lý với kết quả của địa phương, tổ chức, cơ quan, đơn vị. Tăng cường kiểm tra, giám sát, bảo đảm thực hiện thống nhất, đồng bộ trong hệ thống chính trị từ Trung ương đến cơ sở”1. Đồng thời thêm nguyên tắc: “Kết hợp chặt chẽ kết quả đánh giá, xếp loại cán bộ, công chức, viên chức, người lao động với đánh giá, xếp loại chất lượng đảng viên”2.

Thứ hai, quy định rõ nội dung kiểm điểm đối với từng đối tượng

Quy định 124-QĐ/TW quy định: Nội dung kiểm điểm tập trung làm rõ những kết quả đạt được, khuyết điểm, hạn chế, yếu kém và nguyên nhân, giải pháp và thời gian khắc phục. Còn tại Quy định 132-QĐ/TW năm 2018: Nội dung kiểm điểm tập trung làm rõ những thành tích nổi bật để phát huy, chỉ rõ những khuyết điểm, hạn chế, yếu kém; liên hệ với những biểu hiện suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”; chỉ rõ nguyên nhân khuyết điểm, hạn chế, yếu kém, đề ra giải pháp và thời gian khắc phục. 

Quy định cụ thể về nội dung kiểm điểm đối với cán bộ lãnh đạo, quản lý.

Thứ ba, bổ sung thêm trách nhiệm trong kiểm điểm của đảng viên

Quy định 124-QĐ/TW bổ sung thêm trách nhiệm của đảng viên như sau:

- "Nêu cao trách nhiệm, sự gương mẫu trong kiểm điểm, phát huy tinh thần tự phê bình và phê bình.

- Đảng viên phải kiểm điểm một cách khách quan, thẳng thắn, trung thực, thực chất"3.

Thứ tư, sửa đổi, bổ sung về khung tiêu chí đánh giá, xếp loại đảng viên

Quy định số 124-QĐ/TW bổ sung các nội dung về khung tiêu chí đánh giá; về đánh giá, xếp loại đối với tập thể, cá nhân trong trường hợp sau khi bị xử lý kỷ luật. Đánh giá hàng năm, đảng viên và tổ chức đảng xác định theo 4 cấp độ là xuất sắc, tốt, trung bình, kém. Cấp có thẩm quyền về dựa vào khung tiêu chí đánh giá, tiêu chuẩn mức xếp loại chất lượng được quy định của từng tập thể, áp dụng cho từng đối tượng của cơ quan và ý kiến của các cơ quan liên quan để quyết định mức đánh giá, xếp loại phù hợp. Đối với các tập thể, cá nhân dù được xếp loại ở mức cao nhưng nếu sáu đó phát hiện có khuyết điểm và các tiêu chí không bảo sẽ bị cấp có thẩm quyền xem xét hủy bỏ và xếp loại lại.

Thứ năm, sửa đổi quy trình đánh giá, xếp loại đảng viên

Quy trình đánh giá, xếp loại đảng viên gồm 03 bước:

- Bước 1: Tập thể, cá nhân tự đánh giá, xếp loại

- Bước 2: Thẩm định và đề xuất mức xếp loại

- Bước 3: Cấp có thẩm quyền quyết định xếp loại chất lượng

Như vậy, Quy định số 124-QĐ/TW đã bổ sung nội dung: "Cấp ủy cấp trên trực tiếp chỉ đạo kiểm tra, xác minh, thẩm định, xem xét lại kết quả đánh giá, xếp loại nếu có đơn, thư khiếu nại, tố cáo, có dấu hiệu vi phạm kỷ luật đảng, pháp luật, mất đoàn kết nội bộ"4. Trong khi quy định cũ không nêu rõ quy định này.

Thứ sáu, bổ sung trường hợp đảng viên bị xếp loại “không hoàn thành nhiệm vụ”

So với Quy định số 132-QĐ/TW, Quy định số 124-QĐ/TW (Điều 12) đã bổ sung các trường hợp cá nhân bị xếp loại “không hoàn thành nhiệm vụ”, đó là: "Vi phạm những điều đảng viên không được làm; vi phạm trách nhiệm nêu gương, ảnh hưởng xấu đến uy tín của bản thân và cơ quan, đơn vị nơi công tác; có trên 50% số phiếu tín nhiệm thấp tại kỳ lấy phiếu tín nhiệm theo quy định trong năm đánh giá"5.

Ngoài ra, về xếp loại “không hoàn thành nhiệm vụ”, Quy định số 124-QĐ/TW (khoản 4 Điều 12) còn bổ sung các trường hợp vi phạm từ năm trước hoặc vi phạm ở cơ quan, đơn vị cũ.

Bên cạnh đó, Quy định mới còn bỏ trường hợp bị xếp loại không hoàn thành nhiệm vụ là “không hoàn thành 100% chỉ tiêu quan trọng, nhiệm vụ trọng tâm”.

Như vậy, với rất nhiều những điểm mới trong Quy định số 124-QĐ/TW ngày 4/10/2023 của Bộ Chính trị so với Quy định cũ số 132-QĐ/TW ngày 8/3/2018 của Bộ Chính trị. Vì vậy, yêu cầu các giảng viên khoa Xây dựng Đảng nói riêng và giảng viên Trường Chính trị tỉnh Phú Thọ nói chung cần phải nghiên cứu, cập nhật và vận dụng những điểm mới vào công tác giảng dạy để các bài giảng phong phú, mang tính thực tiễn, cập nhật theo đúng tinh thần chủ trương và hướng dẫn của Đảng.

ThS. Nguyễn Mạnh Dũng

                                                                                           Khoa Xây dựng Đảng

Chú thích: 1, 2, 3, 4, 5: Bộ Chính trị (2023) Quy định số 124-QĐ/TW ngày 04/10/2023, về “kiểm điểm và đánh giá xếp loại chất lượng hằng năm đối với tập thể, cá nhân trong hệ thống chính trị”