Công tác phối hợp giữa Trưởng khu dân cư và Ban Công tác Mặt trận đã tạo nên sức mạnh tổng hợp, góp phần phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho nhân dân. Đây là cầu nối quan trọng trong việc vận động, tuyên truyền những chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước đến mọi tầng lớp nhân dân. Nhiệm vụ của Trưởng khu dân cư và Ban công tác mặt trận là phối hợp và thống nhất hành động với chi bộ, chính quyền, các tổ chức chính trị - xã hội trong công tác lãnh đạo, trực tiếp tuyên truyền, vận động nhân dân thực hiện các chủ trương, chính sách, pháp luật của Đảng, Nhà nước, nghị quyết của Hội đồng nhân dân, quyết định của Ủy ban nhân dân, chương trình hành động và các phong trào, cuộc vận động của Mặt trận Tổ quốc các cấp. Đồng thời thu thập, phản ánh ý kiến, kiến nghị của cử tri và nhân dân ở khu dân cư với cấp ủy đảng, chính quyền và Ủy ban Mặt trận Tổ quốc cấp xã; động viên nhân dân tham gia hoạt động tự quản, thực hiện Pháp lệnh dân chủ ở xã, phường, thị trấn (nay là Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở), phối hợp trong hoạt động của ban thanh tra nhân dân, ban giám sát đầu tư của cộng đồng...

Do có vai trò quan trọng như vậy, nên công tác kiện toàn tổ chức, nâng cao hiệu quả hoạt động của Trưởng khu dân cư và Ban công tác Mặt trận luôn được chú trọng, bám sát các quy định trong đó, đảm bảo thuận lợi cho việc tổ chức và phối hợp thống nhất hành động. Đồng thời ban hành quy chế hoạt động, lồng ghép và kết hợp nội dung hoạt động của Trưởng khu dân cư và Ban công tác mặt trận với những công việc của khu dân cư và nhiệm vụ của mỗi tổ chức thành viên. Với phương châm hướng mạnh các hoạt động về cơ sở, các khu dân cư theo hướng nâng cao chất lượng, năng lực hoạt động. Hàng năm, Trưởng khu dân cư và Ban công tác Mặt trận phối hợp tổ chức hàng trăm buổi phổ biến, tuyên truyền về chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước. Triển khai tổ chức thực hiện Cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh” được các Ban công tác Mặt trận tuyên truyền, vận động với nhiều hình thức phong phú, thiết thực, phù hợp với đặc điểm, điều kiện địa phương. Với 2.328 khu dân cư tương ứng với 2.328 Ban Công tác mặt trận, đây là nhân tố quan trọng để triển khai cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh” của Mặt trận Tổ quốc trở thành nền nếp ở mỗi khu dân cư. Nhiều nội dung được cụ thể hóa, như phối hợp thống nhất hành động trong vận động đoàn viên, hội viên và nhân dân tham gia các hoạt động tự quản về bảo vệ môi trường, an toàn giao thông, an ninh trật tự, hỗ trợ nhau phát triển kinh tế...

Trưởng khu dân cư và Ban công tác Mặt trận phối hợp thực hiện nhiệm vụ giám sát đầu tư cộng đồng, phối hợp hướng dẫn xây dựng quy ước ở khu dân cư; bình xét, đề nghị công nhận gia đình văn hóa, khu dân cư văn hóa, công tác hòa giải ở cơ sở; huy động nguồn lực từ cộng đồng cho an sinh xã hội...Các ban công tác mặt trận hoạt động hiệu quả, bằng cách phát huy uy tín của các thành viên để kiên trì tuyên truyền, vận động, thuyết phục. Tùy theo từng đặc điểm của các khu dân cư, Trưởng khu dân cư và Ban công tác Mặt trận phối hợp linh hoạt thu hút nhân dân tham gia các hoạt động tự quản, như tổ tự quản vệ sinh môi trường, tự quản bảo vệ an ninh trật tự, tổ hòa giải, tổ bình đẳng giới, tổ thanh niên tình nguyện... Đồng thời, lấy biểu dương, động viên là chính, tạo dư luận xã hội để đấu tranh, phê phán những tiêu cực, mặt xấu nảy sinh tại khu dân cư.

Thực hiện chức năng, nhiệm vụ của mình, dưới sự lãnh đạo của các chi ủy, chi bộ, trong những năm qua, Trưởng khu dân cư và Ban công tác Mặt trận trong toàn tỉnh cùng các chi hội đoàn thể vận động nhân dân thực hiện các chủ trương đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước; nghị quyết của hội đồng nhân dân, quyết định của Ủy ban nhân dân; chương trình hành động của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp; thu thập, phản ánh ý kiến, kiến nghị của cử tri và nhân dân ở khu dân cư với Đảng ủy và Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cấp xã; động viên nhân dân tham gia hoạt động giám sát; phối hợp thực hiện quy chế dân chủ và hoạt động tự quản ở cộng đồng dân cư. Trưởng khu dân cư và Ban công tác Mặt trận phối hợp tích cực tuyên truyền, vận động Nhân dân thực hiện có hiệu quả các phong trào thi đua yêu nước, các cuộc vận động xã hội, trọng tâm là phong trào thi đua “Cả nước chung sức xây dựng nông thôn mới” và cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”. Tăng cường tổ chức, đổi mới nội dung, phương thức hoạt động, thường xuyên phát động nhân dân trong khu dân cư tham gia quét dọn, thu gom rác thải, phát quang cây bụi ven đường, khơi thông cống rãnh, vệ sinh đường làng, ngõ xóm gắn với các mô hình “Ngày thứ bẩy tình nguyện”, “Ngày chủ nhật xanh”,  mô hình “sạch đường, sáng ngõ, sạch đồng”, mô hình đoạn đường tự quản... vận động nhân dân trồng hoa dọc các trục đường liên thôn, khuôn viên các nhà văn hóa, xây dựng cảnh quan môi trường xanh, sạch, đẹp. Trưởng khu dân cư và Ban công tác Mặt trận phối hợp vận động nhân dân tham gia phong trào “Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc”, duy trì và phát huy hoạt động của các ban An ninh trật tự, các tổ liên gia tự quản với các hộ gia đình tham gia, 100% khu dân cư đã có bóng điện thắp sáng góp phần quan trọng vào công tác phòng chống tội phạm, tệ nạn xã hội và giữ gìn an ninh trật tự ở cơ sở. Hằng năm, vào dịp 18/11 Ban công tác Mặt trận khu dân cư tổ chức “Ngày hội đại đoàn kết toàn dân tộc” với mục đích ôn lại truyền thống lịch sử vẻ vang của Mặt trận dân tộc; tổng kết và bàn biện pháp nâng cao chất lượng, hiệu quả các cuộc vận động, các phong trào thi đua trong năm tới; biểu dương các tập thể và cá nhân tiêu biểu trên các lĩnh vực sản xuất, văn hóa,  xã hội, an ninh trật tự; động viên khen thưởng các cháu học sinh đạt thành tích cao trong học tập, học sinh nghèo vượt khó..., qua đó đã củng cố và phát huy truyền thống thương người như thể thương thân, tăng thêm tình cảm gắn bó trong cộng đồng dân cư, thực hiện nếp sống văn minh, xây dựng đời sống văn hóa. Những kết quả đã đạt được trong công tác phối hợp giữa Trưởng khu dân cư và Ban công tác Mặt trận đã góp phần đẩy mạnh phong trào thi đua rộng khắp trong các tầng lớp nhân dân, khơi dậy lòng yêu nước, vượt qua khó khăn, phát huy dân chủ và nội lực của cộng đồng khu dân cư, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho nhân dân tạo sự đồng thuận trong xã hội góp phần thực hiện thắng lợi các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội đảm bảo an ninh trật tự trên địa bàn. Tuy nhiên, bên cạnh đó còn một số khó khăn, vướng mắc có ảnh hưởng trực tiếp đến công tác phối hợp của Trưởng khu và Ban công tác Mặt trận khu dân cư: Về thực trạng hiện nay Trưởng khu dân cư và Trưởng Ban công tác Mặt trận kiêm nhiệm nhiều chức danh (Bí thư Chi bộ, Phó Bí thư chi bộ; Phó các đoàn thể, tổ trưởng tổ hòa giải,...), chịu sự lãnh đạo, chỉ đạo của nhiều tổ chức; khối lượng công việc lớn. Sau khi sáp nhập khu, địa bàn khu rộng, việc tổ chức các hoạt động của khu dân cư khó tập trung; việc lựa chọn Trưởng khu dân cư và Trưởng ban công tác mặt trận nhiệt tình, trách nhiệm, đáp ứng với yêu cầu công việc rất khó khăn. Kinh phí hoạt động chưa đáp ứng với yêu cầu nhiệm vụ công việc, phụ cấp của Trưởng khu dân cư và Trưởng Ban công tác Mặt trận vẫn đang là hạn chế lớn trong quá trình thực hiện nhiệm vụ. Cơ sở vật chất phục vụ sinh hoạt của cộng đồng dân cư trước mắt tận dụng nhà văn hóa cũ ở các khu nhưng lâu dài phải quy hoạch, xây mới để thuận tiện khi tổ chức các hoạt động, hội họp,...để nâng cao chất lượng hoạt động của Trưởng khu và Trưởng Ban công tác Mặt trận khu dân cư.

Để tiếp tục phát huy những ưu điểm, đồng thời khắc phục những hạn chế, Trưởng khu dân cư và Trưởng Ban công tác Mặt trận và các chi hội đoàn thể cần tiếp tục phát huy truyền thống đoàn kết, quyết tâm hành động, thực hiện các nhiệm vụ: xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc; động viên các tầng lớp nhân dân hăng hái tham gia các phong trào thi đua yêu nước; phát huy quyền làm chủ của nhân dân và giữ gìn an ninh trật tự, tích cực tham gia xây dựng Đảng, chính quyền trong sạch vững mạnh; nâng cao vai trò, trách nhiệm của Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức thành viên trong việc chăm lo, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của Nhân dân ở khu dân cư. 

 ThS. Nguyễn Hải Hà  

Khoa Xây dựng Đảng