Trên cơ sở đó, ngày 03/6/2020, Thủ tướng Chính phủ đã ký ban hành Quyết định số 749/QĐ-TTg phê duyệt chương trình chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến 2030. Với mục tiêu: Việt Nam trở thành quốc gia số, ổn định và thịnh vượng, tiên phong thử nghiệm các công nghệ và mô hình mới; đổi mới căn bản, toàn diện hoạt động quản lý, điều hành của Chính phủ, hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, phương thức sống, làm việc của người dân, phát triển môi trường số an toàn, nhân văn, rộng khắp.

     Trong thời gian qua, thực hiện chuyển đổi số trên địa bàn tỉnh Phú Thọ đã được Tỉnh uỷ, UBND tỉnh quan tâm, lãnh đạo, chỉ đạo. Ban Thường vụ Tỉnh ủy Phú Thọ ban hành Nghị quyết 55-NQ/TU ngày 13/8/2021 về Đề án phát triển chính quyền điện tử, hướng tới chính quyền số tỉnh Phú Thọ giai đoạn 2021 - 2025, hướng đến năm 2030; Quyết định số 2348/QĐ-UBND ngày 17/9/2021 của UBND tỉnh Phú Thọ ban hành Đề án Phát triển Chính quyền điện tử hướng tới Chính quyền số tỉnh Phú Thọ giai đoạn 2021- 2025, định hướng đến năm 2030; Văn bản số 3412/UBND-KGVX ngày 31/8/2022 của UBND tỉnh về việc truyền thông nâng cao nhận thức về chuyển đổi số trên địa bàn tỉnh Phú Thọ đến năm 2025. Với sự quan tâm, chỉ đạo đó, Phú Thọ đã đạt được những kết quả bước đầu về chuyển đổi số trên các mặt cụ thể:

     Một là, thể chế số từng bước được xây dựng.

     Trong năm 2022, 100% các sở, ban, ngành (cấp sở), UBND các huyện, thành, thị (cấp huyện); 93% xã, phường, thị trấn (cấp xã) đã ban hành Quyết định thành lập Ban Chỉ đạo chuyển đổi số; 100% đơn vị cấp sở, cấp huyện và 98% đơn vị cấp xã xây dựng kế hoạch hoặc dự toán kinh phí chi cho chuyển đổi số. Các cơ quan cấp tỉnh, cấp huyện đã quan tâm, ban hành các văn bản chỉ đạo về triển khai chuyển đổi số của ngành, địa phương.

     Hai là, tiếp tục quan tâm đầu tư hạ tầng số.

     Hạ tầng công nghệ thông tin trong các cơ quan hành chính nhà nước của tỉnh được quan tâm đầu tư: Tỷ lệ cán bộ, công chức cấp sở, cấp huyện được trang bị máy tính phục vụ công tác đạt tỷ lệ 100%, cấp xã đạt tỷ lệ 82%. 100% các cơ quan, đơn vị có hệ thống mạng nội bộ kết nối internet cáp quang tốc độ cao, được kết nối mạng truyền số liệu chuyên dùng đáp ứng được nhu cầu khai thác và sử dụng trong hoạt động cơ quan nhà nước. Trong đó, 73% đơn vị cấp sở, cấp huyện có hệ thống mạng nội bộ hoàn chỉnh kết nối theo mô hình máy chủ/máy trạm; 100% các cơ quan, đơn vị đã quan tâm trang bị thiết bị sao lưu dự phòng nội bộ ở các mức độ khác nhau và các trang thiết bị phòng chống cháy nổ mạng nội bộ. Tỷ lệ dân số có điện thoại thông minh trên địa bàn tỉnh đạt 80,07%; tỷ lệ hộ gia đình có đường internet cáp quang băng rộng đạt 72,56%.

     Ba là, nhân lực số bước đầu được quan tâm đào tạo, bồi dưỡng và bố trí.

     95% đơn vị cấp sở, cấp huyện, 100% đơn vị cấp xã đã bố trí cán bộ chuyên trách hoặc kiêm nhiệm làm nhiệm vụ tham mưu triển khai chuyển đổi số tại cơ quan, đơn vị và phối hợp triển khai các nhiệm vụ chuyển đổi số trên địa bàn. Còn 02 đơn vị chưa bố trí cán bộ chuyên trách, kiêm nhiệm về chuyển đổi số là Cục Quản lý thị trường và Ban Dân tộc.

     100% các đơn vị cấp xã thành lập Tổ công nghệ số cộng đồng. Trong năm 2022, Sở Thông tin và Truyền thông phối hợp với Cục Chuyển đổi số, UBND các huyện, thành, thị triển khai hội nghị trực tuyến phổ cập kiến thức, kỹ năng số cho 2.356 tổ công nghệ số cộng đồng với 7.454 thành viên; Tổ chức đào tạo trực tuyến khoá bồi dưỡng về chuyển đổi số cho 509 cán bộ lãnh dạo UBND cấp xã.

     100% các cơ sở giáo dục từ tiểu học đến trung học phổ thông trên địa bàn tỉnh thực hiện giảng dạy môn tin học cho học sinh, qua đó, góp phần đẩy nhanh quá trình chuyển đổi số của ngành giáo dục, đồng thời là nền tảng xây dựng công dân số trong tương lai.

     Bốn là, công tác bảo đảm an toàn thông tin mạng được chú trọng.

     23 cơ quan, đơn vị cấp sở, 13 huyện, thành, thị đã thực hiện đánh giá, xác định cấp độ và phê duyệt cấp độ an toàn thông tin. Trong đó, 75 hệ thống thông tin trong các cơ quan nhà nước của tỉnh đã được phê duyệt cấp độ an toàn thông tin. 100% hệ thống thông tin cấp sở, cấp huyện được kết nối dữ liệu tới trung tâm giám sát an toàn thông tin mạng (SOC) của tỉnh. Hệ thống thực hiện giám sát, cảnh báo, theo dõi các nguy cơ tấn công vào hệ thống thông tin của các cơ quan, đơn vị. 100% các cơ quan, đơn vị bố trí máy tính riêng soan thảo văn bản mật theo quy định; trên 75% máy tính của cơ quan, đơn vị được cài đặt phần mền diệt virus có bản quyền.

     Năm là, hoạt động chính quyền số bước đầu được triển khai hiệu quả.

     100% các cơ quan nhà nước của tỉnh thực hiện việc gửi, nhận văn bản điện tử tích hợp chữ ký số thay thế hoàn toàn văn bản giấy. Trong năm 2022, tổng số văn bản gửi nhận trên hệ thống là 957.196 văn bản. Có 6.607 chữ ký số chuyên dùng được cấp cho cơ quan, tổ chức và cá nhân trong cơ quan nhà nước trên địa bàn.

     Hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính được triển khai đồng bộ, thống nhất trong các cơ quan nhà nước của tỉnh. Hệ thống cung cấp 1.499 dịch vụ công trực tuyến toàn tỉnh đạt 75,8%. Thực hiện kết nối liên thông 837 thủ tục hành chính trên Cổng dịch vụ công tỉnh Phú Thọ với Cổng dịch vụ công quốc gia, tăng 265 thủ tục hành chính so với cùng kỳ năm 2021. Trong năm 2022, Hệ thống tiếp nhận và giải quyết 637.760 hồ sơ, số hồ sơ tiếp nhận, giải quyết trực tuyến là 564.270 hồ sơ, đạt 88.48% (tăng 0.04% so với cùng kỳ năm 2021).

     Các cơ quan, đơn vị đã quan tâm đến xây dựng cổng/trang thông tin điện tử. 100% đơn vị cấp sở, cấp huyện và các xã, phường, thị trấn thuộc huyện Cẩm Khê, Hạ Hòa, Lâm Thao, Tam Nông, Yên Lập, thị xã Phú Thọ đã có cổng/trang thông tin điện tử (đơn vị cấp xã xây dựng chuyên trang trực thuộc Cổng/trang thông tin điện tử cấp huyện, thành, thị) ở mức cơ bản cung cấp thông tin chính như: giới thiệu cơ quan, đơn vị, cung cấp thông tin chỉ đạo điều hành, thông tin tuyên truyền, văn bản pháp luật, cung cấp thông tin dịch vụ công trực tuyến, quy hoạch, kế hoạch…

     Hệ thống hội nghị trực tuyến của tỉnh được triển khai đến 100% các cơ quan nhà nước từ cấp tỉnh đến cấp huyện, cấp xã. Trong năm 2022, hệ thống được khai thác và sử dụng hiệu quả phục vụ đắc lực cho công tác chỉ đạo điều hành các cấp kịp thời nhanh chóng, tiết kiệm, hiệu quả.

     Tuy nhiên, quá trình chuyển đổi số của tỉnh còn bộc lộ một số khó khăn, hạn chế: Một số lãnh đạo, cán bộ, công chức các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp chưa nhận thức đầy đủ về ý nghĩa, tầm quan trọng, tính cấp thiết của chuyển đổi số; chuyển đổi số trong một số ngành, lĩnh vực còn chậm, đặc biệt đối với các ngành, lĩnh vực tỉnh Phú Thọ có lợi thế như nông nghiệp, du lịch, y tế, giáo dục... Phần lớn các doanh nghiệp chưa quan tâm, tích cực, chủ động tiếp cận, ứng dụng công nghệ số, các nền tảng số phục vụ chuyển đổi số. Phát triển kinh tế số của tỉnh còn mang tính tự phát, quy mô nhỏ, giá trị thấp. Thiếu nguồn nhân lực nội bộ để ứng dụng công nghệ thông tin trong chuyển đổi số; nguồn kinh phí dành cho ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số còn hạn chế. Chuyển đổi số đặt ra nhiều thách thức cả về kinh tế và xã hội. Công tác đấu tranh, phòng chống tội phạm trên không gian mạng, bảo đảm an toàn thông tin, an ninh mạng còn khó khăn, thách thức... Thực tiễn cho thấy, chưa có đơn vị cấp huyện ban hành nghị quyết về chuyển đổi số tại địa phương. Phần lớn UBND cấp xã chưa chủ động ban hành được các văn bản chỉ đạo triển khai chuyển đổi số, chủ yếu thực hiện theo văn bản chỉ đạo từ cấp huyện. Còn 11/41 (27%) đơn vị cấp sở, cấp huyện và 100% cấp xã vẫn sử dụng hệ thống mạng nội bộ kết nối ngang hàng. Một số cán bộ, công chức cấp xã chưa được trang bị đầy đủ máy tính và các trang thiết bị công nghệ thông tin phục vụ công tác chuyên môn, nghiệp vụ. Công tác bảo đảm an toàn an ninh tại một số cơ quan chưa được quan tâm đúng mức, đặc biệt là cấp xã. Hoạt động đảm bảo an toàn thông tin ở cấp xã mới dừng lại ở mức độ trang bị phần mền diệt virus miễn phí cho máy tính làm việc, tồn tại nguy cơ mất mát, lộ lọt dữ liệu.

      Để chuyển đổi số thành công, trước hết cần phải có sự vào cuộc và hành động đồng bộ, quyết liệt của cả hệ thống chính trị, của các cấp, các ngành, cần thực hiện tốt một số giải pháp sau:

     Một là, cần tập trung đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức của các cấp, các ngành, cán bộ, đảng viên, cộng đồng doanh nghiệp và người dân về tính cấp thiết của chuyển đổi số; người đứng đầu cấp ủy, chính quyền các cấp chịu trách nhiệm trực tiếp về kết quả chuyển đổi số trong cơ quan, đơn vị, tổ chức, lĩnh vực, địa bàn phụ trách.

     Hai là, tiếp tục xây dựng và hoàn thiện các cơ chế, chính sách phù hợp để thúc đẩy chuyển đổi số. Sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện hệ thống văn bản nhằm điều chỉnh các mối quan hệ mới phát sinh trong quá trình chuyển đổi số; xây dựng cơ chế, chính sách thúc đẩy phát triển các doanh nghiệp công nghệ số, khuyến khích đổi mới, sáng tạo; thu hút các doanh nghiệp công nghệ số đầu tư vào tỉnh. Tập trung đào tạo, bồi dưỡng, thu hút nguồn nhân lực công nghệ thông tin chất lượng sẵn sàng tham gia vào quá trình chuyển đổi số.

     Ba là, tiếp tục hoàn thiện hệ thống hạ tầng thông tin theo nguyên tắc bảo đảm an toàn thông tin, an ninh mạng. Phát triển hạ tầng băng rộng, ưu tiên phát triển tại các khu đô thị, khu công nghiệp, khu du lịch…; phát triển hạ tầng mạng 4G, 5G; phổ cập thuê bao cáp quang tại các hộ gia đình. Thu hút, kêu gọi các doanh nghiệp triển khai thí điểm, thử nghiệm các công nghệ và mô hình mới phục vụ chuyển đổi số trên địa bàn tỉnh; triển khai các nền tảng số trong một số lĩnh vực như thương mại điện tử, nông nghiệp, du lịch, y tế, giáo dục, giao thông, xây dựng, tài nguyên và môi trường, ngân hàng số…

     Bốn là, xây dựng trung tâm điều hành đô thị thông minh, phát triển các dịch vụ thành phố thông minh; hoàn thiện mạng truyền số liệu chuyên dùng, các hệ thống phần mềm dùng chung, số hóa dữ liệu, xây dựng các cơ sở dữ liệu chuyên ngành… Tạo lập dữ liệu mở phục vụ người dân, doanh nghiệp dễ dàng khai thác truy cập, sử dụng, góp phần công khai, minh bạch, phòng, chống tham nhũng, thúc đẩy phát triển các dịch vụ số.

     Tiếp tục phát triển, quan tâm, đầu tư trong chuyển đổi số, xây dựng nền tảng hướng tới chính quyền số là xu thế tấtyếu nhằm hiện đại hóa nền hành chính. Đây là cơ sở quan trọng để tạo điều kiện cho doanh nghiệp, người dân tiếp cận, giao dịch với các cơ quan nhà nước được thuận lợi, nhanh chóng; góp phần thực hiện thành công khâu đột phá về cải thiện mạnh mẽ môi trường đầu tư, kinh doanh, thu hút đầu tư vào địa bàn tỉnh Phú Thọ. Trên cơ sở đó, tạo ra sự phát triển bứt phá về kinh tế, xã hội, thực hiện mục tiêu xây dựng Phú Thọ là tỉnh phát triển hàng đầu của vùng Trung du và miền núi phía Bắc theo tinh thần Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XIX, nhiệm kỳ 2020 - 2025 đã đề ra.

ThS. Trần Kiên Cuờng

Phó Trưởng phòng TC, HC, TT, TL

     Tài liệu tham khảo:

     1. Đề án phát triển chính quyền điện tử, hướng tới chính quyền số tỉnh Phú Thọ giai đoạn 2021 - 2025, hướng đến năm 2030.

     2. Quyết định số 179/QĐ-UBND ngày 19/01/2023 của UBND tỉnh Phú Thọ về công bố kết quả Bộ chỉ số đánh giá, xếp hạng mức độ Chuyển đổi số trong các cơ quan nhà nước tỉnh Phú Thọ năm 2022.