Các bài viết thể hiện nội dung cơ bản sau:

     Thứ nhất, Đảng ta luôn quan tâm đến nhiệm vụ phát triển văn hóa, xây dựng đường lối phát triển văn hóa tiến bộ, phù hợp với từng giai đoạn cách mạng.

     Đồng chí Tổng Bí thư khẳng định rằng: từ ngày thành lập đến nay, Đảng ta luôn coi trọng vai trò của văn hóa và hết sức quan tâm đến công tác xây dựng văn hóa trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc và xây dựng đất nước, nhất là trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội. Minh chứng cho điều này, đồng chí Tổng Bí thư đã dẫn ra hàng loạt các văn kiện như: Cương lĩnh chính trị đầu tiên của Đảng năm 1930, Đề cương về văn hóa Việt Nam năm 1943, gần đây nhất là Nghị quyết số 33-NQ/TW của Hội nghị Trung ương 9 khóa XI về "xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước", Kết luận số 76-KL/TW về tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 33-NQ/TW.

     Theo đó, nhận thức của Đảng về văn hóa ngày càng toàn diện, đầy đủ và sâu sắc hơn. Đảng ta xác định: “Văn hóa là nền tảng tinh thần của xã hội, vừa là mục tiêu, vừa là sức mạnh nội sinh, động lực quan trọng để phát triển đất nước”, “Trọng tâm xây dựng và phát triển văn hóa là xây dựng con người có nhân cách và xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh”, “chủ thể xây dựng và phát triển văn hóa là Đảng lãnh đạo, Nhà nước quản lý, Nhân dân là chủ thể sáng tạo; đội ngũ trí thức, văn nghệ sĩ đóng vai trò quan trọng”.

     Thứ hai, văn hóa đã đạt nhiều thành tựu, đóng góp to lớn cho sự nghiệp cứu quốc và kiến quốc.

     Đánh giá những thành tựu của văn hóa, đồng chí Tổng Bí thư đã làm rõ trên cả phương diện nhận thức và thực tiễn; đồng thời ghi nhận, biểu dương những đóng góp to lớn của văn hóa. Đồng chí khẳng định: “nhận thức về văn hóa ngày càng toàn diện và sâu sắc hơn trên các lĩnh vực, các loại hình; các sản phẩm văn hóa ngày càng đa dạng, phong phú… nhiều giá trị văn hóa truyền thống và di sản văn hóa của dân tộc được kế thừa, bảo tồn và phát triển…”

     Bên cạnh đó, Tổng Bí thư cũng chỉ ra những hạn chế, tồn tại, bất cập; nhấn mạnh việc chậm giải quyết, khắc phục các yếu kém, khuyết điểm đã gây hệ lụy, tác động tiêu cực đến phát triển kinh tế - xã hội, đến xây dựng con người và môi trường văn hóa.

     Thứ ba, cần tiếp tục xây dựng, giữ gìn và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, thực sự là “nền tảng tinh thần”, “động lực phát triển”, và “soi đường cho quốc dân đi”.

     Để thực hiện nhiệm vụ xây dựng, phát triển văn hóa, con người, đáp ứng yêu cầu xây dựng đất nước phồn vinh, hạnh phúc, đồng chí Tổng Bí thư đã chỉ ra phương hướng, nhiệm vụ, giải pháp; nhấn mạnh việc phải “cùng nhau nhận thức sâu sắc hơn, đầy đủ hơn và toàn diện hơn về vai trò, vị trí đặc biệt quan trọng của văn hóa trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”.

     Như vậy, các bài viết của Tổng Bí thư đã thể hiện sâu sắc, toàn diện các vấn đề về xây dựng, phát triển văn hóa, con người Việt Nam. Việc nghiên cứu, quán triệt, nắm vững các nội dung trên là trách nhiệm của mọi tổ chức đảng và đảng viên, đảm bảo các quan điểm, chủ trương, đường lối của Đảng về xây dựng, phát triển văn hóa, con người được thực hiện thắng lợi trong thực tiễn.

     Từ góc độ giảng dạy phần học "Đường lối, chính sách của Đảng, Nhà nước Việt Nam", các giảng viên cần nghiên cứu, vận dụng linh hoạt, hiệu quả vào giảng dạy, trước hết là đối với Bài “Xây dựng, phát triển văn hóa, con người Việt Nam”. Việc bổ sung các nội dung trên vào giảng dạy không chỉ giúp làm sáng tỏ kiến thức bài học, mà còn góp phần tuyên truyền giá trị, ý nghĩa tác phẩm của đồng chí Tổng Bí thư tới học viên.

     Nội dung các bài viết của Tổng Bí thư có nhiều điểm tương đồng với nội dung cốt lõi của bài học. Do vậy, việc vận dụng vào giảng dạy có thể thực hiện ở nhiều phần, gồm khái niệm, vai trò, đường lối, quan điểm, nhiệm vụ, giải pháp xây dựng, phát triển văn hóa, con người Việt Nam.

     Cụ thể, ở tiết 1.1. Khái niệm, giảng viên bổ sung các khái niệm về văn hóa nhằm cung cấp thêm một góc độ tiếp cận, ngoài góc độ tiếp cận khái niệm văn hóa của phương Đông, Phương Tây, Tổ chức UNESCO và Chủ tịch Hồ Chí Minh đã được nêu trong giáo trình.

     “Theo nghĩa rộng: văn hóa là trình độ phát triển về tinh thần và vật chất của nhân loại trong mỗi giai đoạn lịch sử nhất định. Nghĩa hẹp, văn hóa là những hoạt động tinh thần của một xã hội, gồm có những lĩnh vực: giáo dục, khoa học, văn học, nghệ thuật, đạo đức…”

     Đồng thời, nhấn mạnh ý khái quát: “Dù hiểu theo nghĩa rộng hay nghĩa hẹp thì khi đã nói đến văn hóa là nói đến những gì là tinh hoa, tinh túy nhất, được chưng cất, kết tinh, hun đúc thành những giá trị tốt đẹp, cao thượng, đặc sắc nhất, rất nhân văn, nhân ái, nhân nghĩa, nhân tình, tiến bộ… Còn những gì xấu xa, việc làm ti tiện, đớn hèn, những hành động phi pháp, bỉ ổi… là vô văn hóa, phi văn hóa, phản văn hóa”.

     Ở tiết 2.1.1. Đường lối của Đảng về xây dựng, phát triển văn hóa, con người, giáo trình chỉ nêu từ mốc thời gian từ khi đổi mới. Giảng viên cần bổ sung ngắn gọn đường lối phát triển văn hóa từ khi Đảng mới ra đời, thể hiện trong Cương lĩnh Chính trị đầu tiên, Đề cương về văn hóa Việt Nam năm 1943, các quan điểm của Đảng về phát triển văn hóa trong các cuộc kháng chiến nhằm tăng thêm tính hệ thống của nội dung kiến thức.

     Về thực trạng xây dựng, phát triển văn hóa, con người được đề cập trong các bài viết, giảng viên có thể khai thác theo hai cách: thứ nhất, có thể đưa toàn bộ nội dung thực trạng vào trước khi chuyển sang mục 3. Quan điểm, nhiệm vụ, giải pháp xây dựng, phát triển văn hóa, con người Việt Nam; thứ hai, có thể chia nhỏ nội dung và đưa vào trong quá trình phân tích từng quan điểm, nhiệm vụ, giải pháp. Dù theo cách nào cũng nhằm làm rõ cơ sở thực tiễn, từ đó thấy được tính đúng đắn, phù hợp của các quan điểm, nhiệm vụ, giải pháp.

     Ở tiết 3.2.1. Xây dựng con người Việt Nam phát triển toàn diện, giảng viên cần lồng thêm nội dung các nhiệm vụ trọng tâm mà Tổng Bí thư đã nhấn mạnh, là “khơi dậy mạnh mẽ hơn nữa tinh thần yêu nước, ý chí tự cường, tinh thần đoàn kết, khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc của toàn dân tộc…” và “xây dựng con người Việt Nam thời kỳ đổi mới, phát triển, hội nhập với những giá trị chuẩn mực phù hợp, gắn với giữ gìn, phát huy giá trị gia đình Việt Nam, hệ giá trị văn hóa, giá trị của quốc gia - dân tộc; kết hợp nhuần nhuyễn giá trị truyền thống với giá trị thời đại…”.

     Ở tiết 3.2.2. Xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh, giáo trình mới đề cập đến các nội dung “xây”, mà chưa đề cập đến các nội dung cần “chống” trong xây dựng môi trường văn hóa. Vì vậy, giảng viên cần bổ sung khía cạnh này, khảng định việc xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh, văn minh phải đi đôi với “đấu tranh không khoan nhượng với cái xấu, cái ác, phi văn hóa, phản văn hóa”. Trong xây dựng môi trường văn hóa, bài viết của Tổng Bí thư cũng đề cập đến nhiệm vụ “xây dựng môi trường văn hóa số phù hợp với nền kinh tế số, xã hội số và công dân số, làm cho văn hóa thích nghi, điều tiết sự phát triển bền vững đất nước trong bối cảnh cách mạng công nghiệp lần thứ tư”.

     Ở tiết 3.2.4. Nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của văn hóa, về phát triển sự nghiệp văn hóa, nghệ thuật, bài viết của Tổng Bí thư đặt ra yêu cầu: mọi sự sáng tạo của văn học, nghệ thuật phải hướng vào mục tiêu cao nhất là nuôi dưỡng, xây dựng con người Việt Nam của thời kỳ mới. Đồng thời, phải khắc phục những hạn chế, yếu kém nảy sinh trong sáng tác, lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật như: biểu hiện xa rời những vấn đề lớn của đất nước, nhấn mạnh một chiều chức năng giải trí, hạ thấp chức năng giáo dục, nhận thức…

     Ở tiết 3.3. Giải pháp nâng cao chất lượng, hiệu quả xây dựng, phát triển văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước, giảng viên cần bổ sung và nhấn mạnh giải pháp được nêu trong bài viết của Tổng Bí thư, đó là việc các cấp ủy đảng, chính quyền phải nâng cao nhận thức về nhiệm vụ phát triển văn hóa, con người; quán triệt đầy đủ các quan điểm, tư tưởng chỉ đạo của Đảng về văn hóa, đồng thời khắc phục tư tưởng “duy kinh tế”, chỉ tập trung cho kinh tế mà ít quan tâm đến văn hóa.

     Tóm lại, các bài viết của Tổng Bí thư về xây dựng, phát triển văn hóa, con người có nội dung phong phú, sâu sắc, nhiều chiều cạnh; vừa mang tính cụ thể, vừa khái quát ở tầm quan điểm, lý luận. Giảng viên cần tiếp tục nghiên cứu, nắm vững các nội dung cơ bản để vận dụng hiệu quả vào quá trình giảng dạy, góp phần lan tỏa giá trị và ý nghĩa to lớn tác phẩm của Tổng Bí thư.