Một là, về hình thức bồi dưỡng. Nghị định 89/2021/NĐ-CP bỏ hình thức bồi dưỡng tập sự trong Nghị định 107/2017/NĐ-CP; không quy định bồi dưỡng trước khi bổ nhiệm chức vụ lãnh đạo, quản lý mà chuyển sang quy định theo tiêu chuẩn chức vụ, chức danh lãnh đạo, quản lý; bỏ quy định bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng chuyên ngành bắt buộc hàng năm mà chỉ quy định theo vị trí việc làm. Đồng thời, bổ sung hình thức như sau: “Bồi dưỡng theo tiêu chuẩn ngạch công chức, tiêu chuẩn chức danh nghề nghiệp viên chức; Bồi dưỡng theo tiêu chuẩn chức vụ, chức danh lãnh đạo, quản lý; Bồi dưỡng theo tiêu chuẩn chức vụ, chức danh cán bộ, công chức cấp xã; Bồi dưỡng theo yêu cầu vị trí việc làm”.

Hai là, Về nội dung bồi dưỡng. Bỏ nội dung bồi dưỡng tiếng dân tộc, tin học, ngoại ngữ, đây là điểm mới nổi bật trong nghị định này, theo đó kể từ ngày 10/12/2021, cán bộ, công chức, viên chức (kể cả cấp xã) không cần phải có chứng chỉ bồi dưỡng tiếng dân tộc, tin học, ngoại ngữ. Nghị định cũng không quy định nội dung bồi dưỡng về kiến thức quản lý chuyên ngành, chuyên môn, nghiệp vụ; đạo đức công vụ, đạo đức nghề nghiệp; kiến thức hội nhập quốc tế mà chuyển sang quy định bồi dưỡng kiến, kỹ năng theo yêu cầu vị trí việc làm. Cụ thể các nội dung bồi dưỡng như sau: (1) Lý luận chính trị; (2) Kiến thức quốc phòng và an ninh; (3) Kiến thức, kỹ năng quản lý nhà nước; (4) Kiến thức, kỹ năng theo yêu cầu vị trí việc làm”.

Ba là, Về chương trình, tài liệu bồi dưỡng. Nghị định 89/2021/NĐ-CP không quy định chương trình, tài liệu bồi dưỡng đối với ngạch cán sự và tương đương; Không quy định chương trình bồi dưỡng tiêu chuẩn chức danh nghề nghiệp đối với viên chức theo 4 hạng mà quy định theo tiêu chuẩn chức danh nghề nghiệp viên chức chuyên ngành. Quy định rõ các chương trình, tài liệu bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng theo yêu cầu vị trí việc làm. Cụ thể: 

- Chương trình, tài liệu bồi dưỡng lý luận chính trị, gồm: Chương trình, tài liệu bồi dưỡng lý luận chính trị theo tiêu chuẩn chức vụ, chức danh lãnh đạo, quản lý; Chương trình, tài liệu bồi dưỡng lý luận chính trị theo tiêu chuẩn ngạch, tiêu chuẩn chức danh cán bộ, công chức, viên chức.

- Chương trình, tài liệu bồi dưỡng kiến thức quốc phòng và an ninh, gồm: Chương trình, tài liệu bồi dưỡng kiến thức quốc phòng và an ninh theo tiêu chuẩn chức vụ, chức danh lãnh đạo, quản lý; Chương trình, tài liệu bồi dưỡng kiến thức quốc phòng và an ninh theo tiêu chuẩn ngạch, tiêu chuẩn chức danh cán bộ, công chức, viên chức.

- Chương trình, tài liệu bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng quản lý nhà nước theo tiêu chuẩn ngạch công chức, gồm: Chương trình, tài liệu bồi dưỡng đối với công chức ngạch chuyên viên và tương đương, thời gian thực hiện tối đa là 04 tuần; Chương trình, tài liệu bồi dưỡng đối với công chức ngạch chuyên viên chính và tương đương, thời gian thực hiện tối đa là 06 tuần; Chương trình, tài liệu bồi dưỡng đối với công chức ngạch chuyên viên cao cấp và tương đương, thời gian thực hiện tối đa là 08 tuần.

- Chương trình, tài liệu bồi dưỡng theo tiêu chuẩn chức danh nghề nghiệp viên chức chuyên ngành. Mỗi chuyên ngành có 01 chương trình, thời gian thực hiện tối đa là 06 tuần.

- Chương trình, tài liệu bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng theo yêu cầu vị trí việc làm, gồm: (1) Chương trình, tài liệu bồi dưỡng theo yêu cầu vị trí việc làm lãnh đạo, quản lý, thời gian thực hiện tối đa là 02 tuần (Chương trình, tài liệu bồi dưỡng đối với lãnh đạo, quản lý cấp phòng và tương đương; Chương trình, tài liệu bồi dưỡng đối với lãnh đạo, quản lý cấp huyện và tương đương; Chương trình, tài liệu bồi dưỡng đối với lãnh đạo, quản lý cấp sở và tương đương; Chương trình, tài liệu bồi dưỡng đối với lãnh đạo, quản lý cấp vụ và tương đương). (2) Chương trình, tài liệu bồi dưỡng theo yêu cầu vị trí việc làm chuyên môn nghiệp vụ (nghiệp vụ chuyên ngành; nghiệp vụ chuyên môn dùng chung; chức danh nghề nghiệp chuyên ngành; chức danh nghề nghiệp chuyên môn dùng chung), thời gian thực hiện mỗi chương trình tối đa là 01 tuần. (3) Chương trình, tài liệu bồi dưỡng theo tiêu chuẩn chức vụ, chức danh cán bộ, công chức cấp xã, thời gian thực hiện mỗi chương trình tối đa là 01 tuần.

Bốn là, Yêu cầu tham gia các chương trình bồi dưỡng. Nghị định 89/2021/NĐ-CP sửa đổi quy định về áp dụng chương trình bồi dưỡng thành yêu cầu tham gia chương trình bồi dưỡng, theo đó cán bộ, công chức, viên chức phải tham gia các chương trình sau: 

- Cán bộ, công chức, viên chức tham gia học các chương trình bồi dưỡng lý luận chính trị, chương trình bồi dưỡng kiến thức quốc phòng và an ninh theo hướng dẫn của cơ quan có thẩm quyền.

- Công chức phải hoàn thành chương trình bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng quản lý nhà nước theo tiêu chuẩn ngạch công chức trước khi bổ nhiệm ngạch.

- Viên chức phải hoàn thành chương trình bồi dưỡng theo tiêu chuẩn chức danh nghề nghiệp viên chức chuyên ngành trước khi bổ nhiệm chức danh nghề nghiệp.

- Cán bộ, công chức, viên chức tham gia học các chương trình bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng theo yêu cầu vị trí việc làm theo quy định của cơ quan có thẩm quyền quản lý cán bộ, công chức, viên chức và theo nhu cầu bản thân, thời gian thực hiện tối thiểu 01 tuần (40 tiết)/năm, tối đa 04 tuần (160 tiết)/năm.

Năm là, Về chứng chỉ bồi dưỡng. Nghị định 89/2021/NĐ-CP không liệt kê các chứng chỉ chương trình bồi dưỡng công chức, viên chức. Ngoài ra, Nghị định bổ sung một điểm mới quan trọng, đó là: “viên chức có chứng chỉ hành nghề theo quy định của pháp luật được sử dụng thay thế chứng chỉ chương trình bồi dưỡng theo tiêu chuẩn chức danh nghề nghiệp viên chức chuyên ngành tương ứng”. 

Sáu là, Về phân công tổ chức bồi dưỡng. Nghị định 89/2021/NĐ-CP quy định cơ quan, tổ chức thực hiện các chương trình bồi dưỡng cụ thể và phân công phân cấp rõ hơn Nghị định 101/2017/NĐ-CP, đồng thời phù hợp với mô hình vị trí việc làm. Nghị định 89/2021quy định như sau:

- Đối với Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh được tổ chức bồi dưỡng các chương trình sau:

+ Chương trình bồi dưỡng lý luận chính trị theo tiêu chuẩn chức vụ, chức danh lãnh đạo, quản lý cấp huyện và tương đương; cấp sở và tương đương; cấp vụ và tương đương

+ Chương trình nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, phương pháp sư phạm cho giảng viên lý luận chính trị trong hệ thống cơ sở đào tạo, bồi dưỡng, cơ sở đào tạo, nghiên cứu;

+ Chương trình bồi dưỡng lý luận chính trị theo tiêu chuẩn ngạch công chức, tiêu chuẩn chức danh cán bộ, công chức, viên chức

+ Chương trình bồi dưỡng khác do cấp có thẩm quyền giao.

- Đối với Học viện Hành chính Quốc gia được tổ chức bồi dưỡng các chương trình sau:

+ Chương trình bồi dưỡng kiến thức quản lý nhà nước đối với công chức ngạch chuyên viên chính và tương đương; công chức ngạch chuyên viên cao cấp và tương đương

+ Chương trình bồi dưỡng theo yêu cầu vị trí việc làm lãnh đạo, quản lý cấp huyện và tương đương, cấp sở và tương đương, cấp vụ và tương đương

+ Chương trình bồi dưỡng theo yêu cầu vị trí việc làm chuyên môn nghiệp vụ

+ Chương trình nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, phương pháp sư phạm cho giảng viên quản lý nhà nước trong hệ thống cơ sở đào tạo, bồi dưỡng, cơ sở đào tạo, nghiên cứu

+ Chương trình bồi dưỡng khác do cấp có thẩm quyền giao.

- Đối với Trường Chính trị tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương được tổ chức bồi dưỡng các chương trình sau:

+ Chương trình bồi dưỡng lý luận chính trị theo tiêu chuẩn chức vụ, chức danh lãnh đạo, quản lý cấp phòng và tương đương

+ Chương trình bồi dưỡng kiến thức quản lý nhà nước đối với công chức ngạch chuyên viên và tương đương; công chức ngạch chuyên viên chính và tương đương

+ Chương trình bồi dưỡng theo yêu cầu vị trí việc làm lãnh đạo, quản lý cấp phòng và tương đương

+ Chương trình bồi dưỡng theo yêu cầu vị trí việc làm chuyên môn nghiệp vụ

+ Chương trình bồi dưỡng theo tiêu chuẩn chức vụ, chức danh cán bộ, công chức cấp xã

+ Chương trình bồi dưỡng khác do cấp có thẩm quyền giao.

- Đối với cơ sở đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức của bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, tổ chức chính trị - xã hội ở trung ương tổ chức bồi dưỡng các chương trình sau:

+ Chương trình bồi dưỡng kiến thức quản lý nhà nước đối với công chức ngạch chuyên viên và tương đương; công chức ngạch chuyên viên chính và tương đương

+ Chương trình bồi dưỡng theo yêu cầu vị trí việc làm lãnh đạo, quản lý cấp phòng và tương đương

+ Chương trình bồi dưỡng theo yêu cầu vị trí việc làm chuyên môn nghiệp vụ

+ Chương trình bồi dưỡng khác do cấp có thẩm quyền giao.

- Các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, tổ chức chính trị - xã hội ở trung ương, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quyết định giao nhiệm vụ tổ chức thực hiện chương trình bồi dưỡng theo tiêu chuẩn chức danh nghề nghiệp viên chức chuyên ngành; chương trình bồi dưỡng theo yêu cầu vị trí việc làm chuyên môn nghiệp vụ thuộc thẩm quyền quản lý cho các cơ sở đào tạo, bồi dưỡng, cơ sở đào tạo, nghiên cứu có đủ điều kiện theo quy định và gửi danh sách về Bộ Nội vụ để tổng hợp, theo dõi, quản lý.

Ngoài ra, tại điều khoản thi hành của Nghị định 89/2021/NĐ-CP quy định cán bộ, công chức, viên chức có chứng chỉ hoàn thành các chương trình bồi dưỡng quy định tại khoản 3, khoản 4, khoản 5, khoản 6, khoản 7 Điều 17 Nghị định 101/2017/NĐ-CP hoặc đã được bổ nhiệm vào chức vụ, ngạch công chức, chức danh nghề nghiệp viên chức trước ngày 30/6/2022 thì không phải tham gia các chương trình bồi dưỡng tương ứng theo quy định của Nghị định 89/2021.

Nhìn chung, Nghị định số 89/2021/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số quy định tại Nghị định số 101/2017-CP ngày 01/9/2017 của Chính phủ về bồi dưỡng cán bộ, công chức, viên chức, trong đó nổi bật là bỏ quy định bồi dưỡng tiếng dân tộc, tin học, ngoại ngữ và các chứng chỉ chương trình bồi dưỡng công chức, viên chức. Việc sửa đổi này phù hợp với thực tiễn nhu cầu bồi dưỡng hiện nay của cán bộ, công chức, viên chức và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Cán bộ, công chức và Luật Viên chức ngày 25 tháng 11 năm 2019.