Chủ nhật, 18.07.2021 GMT+7

ĐIỂM MỚI ĐƯỢC BỔ SUNG, PHÁT TRIỂN VỀ VĂN HÓA, CON NGƯỜI VIỆT NAM TRONG VĂN KIỆN ĐẠI HỘI XIII CỦA ĐẢNG

Trên cơ sở kế thừa các quan điểm xây dựng văn hóa và con người Việt Nam trong các nghị quyết, văn kiện của Đảng (Nghị quyết Trung ương 5 khóa VIII, Nghị quyết Trung ương 9 khóa XI, các văn kiện Đại hội XII); đồng thời với những nhận thức mới về lý luận, những thay đổi của bối cảnh lịch sử thế giới và điều kiện thực tế trong nước, những yêu cầu mới đặt ra cho những năm 2021 - 2025, các văn kiện Đại hội XIII của Đảng đã bổ sung, phát triển nhiều nội dung mới về “phát triển văn hóa, con người Việt Nam”.

     Các văn kiện Đại hội XIII đã kế thừa, “đúc kết, xây dựng hệ giá trị văn hóa, hệ giá trị con người Việt Nam”, tiếp tục xác định: Văn hóa là nền tảng tinh thần của xã hội, là mục tiêu, động lực phát triển bền vững của đất nước; văn hóa phải được đặt ngang hàng với kinh tế, chính trị, xã hội; Xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, thống nhất trong đa dạng với các đặc trưng dân tộc, nhân văn, dân chủ và khoa học; Phát triển văn hóa vì sự hoàn thiện nhân cách con người; xây dựng con người để phát triển văn hóa; Trong xây dựng văn hóa, trọng tâm là xây dựng con người có nhân cách, lối sống tốt đẹp với đặc tính cơ bản: yêu nước, nhân ái, nghĩa tình, trung thực, đoàn kết, cần cù, đổi mới, sáng tạo. Đồng thời, các văn kiện Đại hội XIII nhấn mạnh, làm rõ hơn yêu cầu về “xây dựng hệ giá trị quốc gia, hệ giá trị văn hóa và chuẩn mực con người với giữ gìn, phát triển hệ giá trị gia đình Việt Nam trong thời kỳ mới” (Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, Nxb Chính trị quốc gia, Sự thật, Hà Nội 2021, t.1, tr.143). Trong điều kiện đất nước ngày càng phát triển, hội nhập ngày càng sâu rộng vào các tiến trình của thế giới, việc gắn bó chặt chẽ mối quan hệ “hệ giá trị quốc gia, hệ giá trị văn hóa và chuẩn mực con người” với “hệ giá trị gia đình Việt Nam” là một nhận thức mới, trong đó đặt “hệ giá trị gia đình” vào vị trí vốn rất quan trọng - với tư cách là tế bào của xã hội, là hạt nhân lưu giữ và phát huy các giá trị quốc gia, các giá trị văn hóa, con người Việt Nam. Gia đình cũng chính là môi trường giáo dục đầu tiên, môi trường hình thành, nuôi dưỡng, định hướng phát triển nhân cách con người. Vì thế, cần thiết phải quan tâm, có giải pháp thực tế, điều kiện tích cực hơn trong việc xây dựng và phát huy hệ giá trị gia đình Việt Nam trong điều kiện mới. Phát huy vai trò của gia đình trong việc xây dựng môi trường văn hóa, làm cho văn hóa trở thành nhân tố thúc đẩy con người Việt Nam hoàn thiện nhân cách. Hoàn thiện chuẩn mực giá trị văn hóa và con người Việt Nam; tạo môi trường, điều kiện phát triển nhân cách, đạo đức, trí tuệ, năng lực sáng tạo, thể chất, tâm hồn, nghĩa vụ công dân, ý thức tuân thủ pháp luật.

     Trong các văn kiện Đại hội XIII, vấn đề chăm lo, giáo dục, bồi dưỡng, phát triển con người được nhấn mạnh và là một nội dung mới, thể hiện nhận thức ngày càng sâu sắc hơn về vai trò, vị trí, ý nghĩa quan trọng của việc giáo dục, bồi dưỡng nhằm xây dựng con người Việt Nam phát triển toàn diện, cân bằng giữa cuộc sống vật chất và tinh thần, hài hòa giữa các nhu cầu kinh tế và đời sống đạo đức, văn hóa. Báo cáo chính trị và các văn kiện Đại hội XIII đặc biệt nhấn mạnh đến vấn đề giáo dục và bảo vệ trẻ em, thanh niên, thiếu niên nhi đồng - thế hệ quyết định tương lai của đất nước, cần được giáo dục, bồi dưỡng toàn diện; song cũng là lớp người dễ bị tổn thương, cần được quan tâm bảo vệ và chăm sóc tốt hơn nữa. Những nội dung được nhấn mạnh trong giáo dục, bồi dưỡng con người nói chung, thế hệ trẻ nói riêng là “lòng yêu nước, lòng tự hào dân tộc, ý thức trách nhiệm xã hội”; nâng cao nhận thức, ý thức tôn trọng và chấp hành pháp luật và bảo vệ môi trường, giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc Việt Nam” (Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, Nxb Chính trị quốc gia, Sự thật, Hà Nội 2021, t.1, tr.143). Trong việc giáo dục, bồi dưỡng, xây dựng con người Việt Nam, Báo cáo chính trị Đại hội XIII nêu rõ một nội dung mới, đó là: “Từng bước vươn lên khắc phục các hạn chế của con người Việt Nam; xây dựng con người Việt Nam thời đại mới, gắn kết chặt chẽ, hài hòa giữa giá trị truyền thống và giá trị hiện đại” (Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, Nxb Chính trị quốc gia, Sự thật, Hà Nội 2021, t.1, tr.143). Văn kiện đã đặt vấn đề “khắc phục những hạn chế” trong mối quan hệ hữu cơ, không tách rời với việc giáo dục, phát huy những đức tính tốt đẹp của con người Việt Nam đã được hình thành trong suốt quá trình lịch sử dựng nước và giữ nước. Đây là nhận thức mới, rõ hơn, sâu sắc hơn và toàn diện hơn về văn hóa và con người Việt Nam, vừa khẳng định giá trị tốt đẹp, những giá trị tích cực có ý nghĩa căn bản và quyết định làm nên bản sắc văn hóa, con người Việt Nam, vừa nhìn thẳng vào sự thật với tinh thần tự phê bình và phê bình nghiêm khắc. Khắc phục những hạn chế và phát huy những mặt tốt đẹp trong truyền thống như hai mặt của quá trình xây dựng và hoàn thiện con người Việt Nam.

     Đồng thời với việc đề cao tinh thần yêu nước, tự hào dân tộc, lương tâm, trách nhiệm của mỗi người với bản thân, gia đình, cộng đồng và đất nước, các Văn kiện Đại hội XIII của Đảng cũng nhấn mạnh: “Đề cao tính tiên phong, gương mẫu trong văn hóa ứng xử của người lãnh đạo, cán bộ, đảng viên trong các cơ quan, đơn vị” (Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, Nxb Chính trị quốc gia, Sự thật, Hà Nội 2021, t.1, tr.262). Việc đề cao tính tiên phong, gương mẫu của cán bộ, đảng viên xuất phát từ yêu cầu nhận thức, thái độ, đạo đức, lối sống dân chủ, tôn trọng nhân dân, trách nhiệm và tình thương yêu với đồng chí, đồng nghiệp, nhằm xây dựng Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh. Thực hiện tinh thần tiên phong trong văn hóa ứng xử là một nội dung quan trọng của việc xây dựng văn hóa trong chính trị, trong đó “Chú trọng chăm lo văn hóa trong Đảng, trong các cơ quan nhà nước và các đoàn thể” - yêu cầu đã được đặt ra từ Nghị quyết Hội nghị Trung ương 9 khóa XI về xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam đáp ững yêu cầu phát triển bền vững đất nước, coi xây dựng văn hóa trong Đảng như một nhân tố quan trọng để xây dựng hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh. Nội dung trọng tâm để xây dựng văn hóa trong Đảng “xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức có phẩm chất đạo đức, tận tụy, hết lòng phụng sự Tổ quốc, phục vụ nhân dân, gắn bó máu thịt với nhân dân; có ý thức thượng tôn pháp luật, dân chủ đi đôi với kỷ luật, kỷ cương; tự do cá nhân gắn với trách nhiệm xã hội và nghĩa vụ công dân. Ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống trong một bộ phận cán bộ, công chức, viên chức” (Nghị quyết số 33-NQ/TW ngày 09/6/2014 về xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam đáp ững yêu cầu phát triển bền vững đất nước).

     Những nội dung mới, nổi bật về văn hóa và con người trong các văn kiện Đại hội XIII của Đảng là những yếu tố cốt tử để xây dựng và phát huy những phẩm chất tốt đẹp, hệ giá trị chuẩn mực của con người Việt Nam. Đồng thời cũng là điều kiện để thực hiện định hướng quan trọng cho sự phát triển nhanh, bền vững của đất nước “khơi dậy mạnh mẽ tinh thần yêu nước, ý chí tự cường dân tộc, sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc và khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc” (Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, Nxb Chính trị quốc gia, Sự thật, Hà Nội 2021, t.1, tr.34); “Phát huy tối đa nhân tố con người coi con người là trung tâm, chủ thể, nguồn lực quan trọng nhất và mục tiêu của sự phát triển; lấy giá trị văn hóa, con người Việt Nam là nền tảng, sức mạnh nội sinh quan trọng bảo đảm sự phát triển bền vững” (Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, Nxb Chính trị quốc gia, Sự thật, Hà Nội 2021, t.1, tr.215, 216). Xây dựng nền văn hóa và con người Việt Nam phát triển toàn diện, hướng đến chân, thiện, mỹ; thấm nhuần tinh thần dân tộc, nhân văn, dân chủ và khoa học. Con người là trung tâm, chủ thể, nguồn lực quan trọng nhất và văn hóa thực sự trở thành nền tảng tinh thần của xã hội, sức mạnh nội sinh quan trọng để phát triển bền vững và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.

Đường dẫn của bản tin này: http://truongchinhtritinhphutho.gov.vn//.html&t=diem-moi-duoc-bo-sung-phat-trien-ve-van-hoa-con-nguoi-viet-nam-trong-van-kien-dai-hoi-xiii-cua-dang
© TRƯỜNG CHÍNH TRỊ TỈNH PHÚ THỌEmail: kiencuongtct@gmail.com