Ngày 02/01/2020, Bộ Chính trị đã ban hành Quy định số 213-QĐ/TW (Quy định 213) về trách nhiệm của đảng viên đang công tác thường xuyên giữ mối liên hệ với tổ chức Đảng và Nhân dân nơi cư trú. So với Quy định số 76-QĐ/TW (Quy định 76), ngày 15/6/2000 của Bộ Chính trị khoá VIII về việc đảng viên đang công tác ở các cơ quan, doanh nghiệp, đơn vị sự nghiệp thường xuyên giữ mối liên hệ với Chi ủy, Đảng ủy cơ sở và gương mẫu thực hiện nghĩa vụ công dân nơi cư trú, thì Quy định 213 có một số điểm mới, đảng viên cần phải nhận thức sâu sắc để thực hiện có hiệu quả. Quy định số 213 rõ ràng, cụ thể hơn Quy định 76, và có một số điểm mới cần lưu ý sau:

Thứ nhất: Về trách nhiệm của đảng viên đang công tác ở nơi cư trú

Tại Điểm 1, Điều 1 của Quy định 213 cho thấy, trách nhiệm của đảng viên đang công tác không chỉ thường xuyên giữ mối liên hệ với tổ chức Đảng và Nhân dân nơi cư trú mà còn phải nêu cao vai trò, trách nhiệm của người đảng viên trong xây dựng Đảng, xây dựng hệ thống chính trị cơ sở. Nội dung này ở Quy định 76 chưa đề cập. Để thực hiện được trách nhiệm trong xây dựng tổ chức cơ sở, người đảng viên cần phải sống gần dân, có trách nhiệm trong các công việc của Nhân dân nơi cư trú, vì làm tốt việc này mối quan hệ mật thiết giữa Đảng với Nhân dân sẽ ngày càng được tăng cường, vững chắc.

Thứ hai: Về nhiệm vụ của đảng viên đang công tác ở nơi cư trú

Về nhiệm vụ của đảng viên đang công tác ở nơi cư trú, Quy định 76 chỉ đưa ra 3 nhiệm vụ, đến Quy định 213 đã chỉ rõ 7 nhiệm vụ. Như vậy, nhiệm vụ của đảng viên đang công tác ở nơi cư trú rất rõ ràng, trong đó có những điểm mới sau:

Về nêu gương: Tại Điểm 1, Điều 2 của Quy định 213 nêu rõ: Đảng viên đang công tác ở nơi cư trú nêu gương về phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống và vai trò tiền phong, gương mẫu của người cán bộ, đảng viên trước Nhân dân nơi cư trú. Điểm này so với Quy định 76 là hoàn toàn mới, điều này khẳng định đảng viên cho dù ở nơi đang công tác hay ở nơi cư trú luôn phải nêu cao trách nhiệm nêu gương, có như vậy nêu gương mới trở thành việc làm tự giác, thường xuyên của cán bộ, đảng viên.

Về giữ mối liên hệ với các tổ chức, cá nhân ở nơi cư trú: Tại Điểm 4, Điều 2 của Quy định 213 đã quy định nhiệm vụ của đảng viên đang công tác: Tham gia các cuộc họp của Nhân dân nơi cư trú; thường xuyên giữ mối liên hệ với Chi ủy, trưởng thôn, bản, tổ trưởng dân phố, ban công tác Mặt trận nơi cư trú để nắm bắt tình hình Nhân dân; phản ánh những ý kiến của Nhân dân tới cơ quan có thẩm quyền. Điểm mới ở quy định này là đảng viên đang công tác không chỉ giữ mối liên hệ với Chi ủy mà còn phải giữ mối liên hệ với trưởng thôn, bản, tổ trưởng dân phố, ban công tác Mặt trận để nắm bắt tình hình Nhân dân; không chỉ tham gia ý kiến với cấp ủy nơi cư trú mà còn phản ánh những ý kiến của Nhân dân tới cơ quan có thẩm quyền. Qua đó khẳng định, đảng viên đang công tác phải có trách nhiệm cao hơn đối với cộng đồng dân cư nơi mình cư trú.

Về báo cáo kết quả thực hiện các nhiệm vụ ở nơi cư trú: Điểm mới trong Quy định 213 là đảng viên đang công tác ở nơi cư trú có trách nhiệm báo cáo kết quả thực hiện các nhiệm vụ với Chi ủy nơi công tác vào dịp kiểm điểm, đánh giá đảng viên hằng năm, thay cho nội dung tại Điều 2, Quy định 76 là hằng năm hoặc khi cần thì báo cáo với Chi ủy, Chi bộ nơi công tác về việc giữ mối liên hệ với tổ chức Đảng ở nơi cư trú và thực hiện nghĩa vụ công dân của mình ở nơi cư trú. So sánh hai quy định này cho thấy, việc báo cáo với Chi ủy nơi công tác về việc thực hiện các nhiệm vụ ở nơi cư trú là nhiệm vụ bắt buộc đối với đảng viên đang công tác, đồng thời tiến hành thường xuyên vào các dịp kiểm điểm đảng viên chứ không phải hằng năm hoặc khi cần mới báo cáo như trước đây.

Thứ ba: Về nhiệm vụ của cấp ủy cơ sở nơi đảng viên đang công tác

Nhiệm vụ của cấp ủy cơ sở nơi đảng viên đang công tác được quy định tại Điều 3 của Quy định 213 có tất cả 5 điểm rõ ràng, cụ thể hơn, so với Quy định 76 có 3 điểm. Cụ thể tại Quy định 213 nêu rõ:

Cấp ủy cơ sở nơi đảng viên đang công tác có nhiệm vụ chỉ đạo chi ủy, chi bộ trực thuộc lập danh sách đảng viên theo nơi cư trú và chủ động liên hệ với đảng uỷ cơ sở và chi uỷ, chi bộ nơi đảng viên cư trú để giới thiệu đảng viên về sinh hoạt, thường xuyên giữ mối liên hệ với chi uỷ và nhân dân nơi cư trú theo đúng quy định. Thông báo bằng văn bản với cấp uỷ cơ sở nơi đảng viên cư trú được biết về những đảng viên của đơn vị mình thường xuyên đi công tác xa nơi cư trú, lưu động hoặc có công tác đặc biệt để phối hợp tạo điều kiện cho đảng viên thực hiện nhiệm vụ nơi cư trú khi đảng viên đó có điều kiện.

Kịp thời thông báo cho chi uỷ, chi bộ, đảng uỷ cơ sở nơi đảng viên cư trú biết về số đảng viên đã được giới thiệu về sinh hoạt nơi cư trú có sự thay đổi vị trí, chuyển công tác hoặc bị khai trừ, xóa tên khỏi danh sách đảng viên hoặc đã xin ra khỏi Đảng. Chủ trì, phù hợp với cấp uỷ cơ sở nơi đảng viên cư trú kiểm tra, giám sát đảng viên thực hiện nhiệm vụ nơi cư trú; biểu dương những đảng viên thực hiện tốt và nhắc nhở, phê bình hoặc xem xét xử lý theo quy định đối với những đảng viên chưa thực hiện nghiêm túc Quy định này.

Định kỳ hằng năm tổ chức lấy ý kiến nhận xét của chi uỷ chi bộ đối với đảng viên của mình thực hiện nhiệm vụ nơi cư trú. Cử đại diện cấp ủy gặp gỡ, trao đổi với cấp uỷ nơi đảng viên cư trú để nắm tình hình và lấy ý kiến nhận xét trước khi bổ nhiệm, giới thiệu ứng cử hoặc khi đảng viên cho rằng việc nhận xét của nơi cư trú chưa khách quan. Thông báo cho đảng viên biết về ý kiến nhận xét, đánh giá của cấp uỷ nơi cư trú tại cuộc họp kiểm điểm, đánh giá cuối năm hoặc khi cần thiết.

Thứ 4: Về nhiệm vụ của tổ chức đảng nơi đảng viên đang công tác cư trú

Tại Điều 4 Quy định 213 nêu rõ 6 điểm như sau (Quy định 76 nêu 3 điểm):

Đảng ủy xã, phường, thị trấn tiếp nhận và lập danh sách đảng viên đang công tác được giới thiệu về sinh hoạt, giữ mối liên hệ với tổ chức đảng và nhân dân nơi cư trú ở địa phương mình, giới thiệu về cho các chi uỷ, chi bộ thôn, bản, khối phố.

Chi bộ thôn, bản, khu dân cư tiếp nhận và lập danh sách đảng viên đang công tác tham gia sinh hoạt, giữ mối liên hệ với tổ chức đảng và nhân dân nơi cư trú ở đơn vị mình và thông báo cho từng đảng viên biết để liên hệ trong việc thực hiện nhiệm vụ đảng viên nơi cư trú, đồng thời, tạo điều kiện cho đảng viên thực hiện nhiệm vụ.

Định kỳ 6 tháng hoặc khi cần thiết, đảng uỷ xã, phường, thị trấn chỉ đạo chi uỷ, chi bộ trực thuộc tổ chức họp đảng viên đang công tác cư trú trên địa bàn để thông báo tình hình, nhiệm vụ của địa phương hoặc chuyên đề cần tham khảo ý kiến đảng viên đang công tác để đảng viên nắm được thông tin, tham gia góp ý kiến.

Định kỳ hằng năm, chi ủy hoặc bí thư chi bộ (nơi không có chi uỷ) họp với ban công tác mặt trận thôn, bản, khu dân cư để nhận xét từng đảng viên đang công tác thực hiện nhiệm vụ nơi cư trú trên địa bàn mình theo phiếu nhận xét và gửi về đảng ủy xã, phường, thị trấn. Đề xuất với đảng ủy xã, phường, thị trấn biểu dương, khen thưởng những đảng viên đang công tác có thành tích xuất sắc trong thực hiện nhiệm vụ đảng viên nơi cư trú…

Đảng ủy xã, phường, thị trấn xác nhận phiếu nhận xét của chi uỷ, chi bộ nơi cư trú đối với đảng viên đang công tác và gửi cho đảng uỷ cơ sở nơi đảng viên công tác. Biểu dương, khen thưởng hoặc đề nghị cấp ủy cơ sở nơi đảng viên công tác biểu dương, khen thưởng những đảng viên có thành tích xuất sắc trong thục hiện nhiệm vụ đảng viên nơi cư trú. Đề nghị cấp uỷ cơ sở nơi đảng viên công tác xem xét xử lý theo quy định đối với những đảng viên chưa thực hiện tốt.

Khi có yêu cầu của cấp uỷ nơi đảng viên công tác, đảng uỷ xã, phường, thị trấn phối hợp kiểm tra, giám sát đối với đảng viên đang công tác thực hiện nhiệm vụ nơi cư trú.

Từ những điểm mới nêu trên cho thấy, Quy định 213 đã nêu rõ hơn về trách nhiệm, nhiệm vụ của đảng viên đang công tác với cộng đồng dân cư nơi sinh sống, cũng như nhiệm vụ của cấp ủy cơ sở nơi đảng viên đang công tác và nhiệm vụ của tổ chức đảng nơi đảng viên đang công tác cư trú. Vì vậy, thiết nghĩ mỗi cán bộ, đảng viên cần nghiên cứu kỹ và quán triệt sâu sắc những nội dung mới trong Quy định 213 để chấp hành nghiêm túc những nhiệm vụ của đảng viên đang công tác ở nơi cư trú, góp phần làm tăng thêm sự gắn bó giữa đảng viên với Nhân dân, qua đó củng cố mối quan hệ mật thiết giữa Đảng với Nhân dân và nêu cao vai trò, trách nhiệm của người đảng viên tiền phong, gương mẫu nhất là nhiệm vụ nêu gương như các quy định của Trung ương đã yêu cầu.