Tham gia hoạt động thao giảng, thi giảng viên giỏi sẽ giúp giảng viên rèn luyện chuyên môn, tiếp thu được nhiều ý kiến đóng góp về những ưu điểm, hạn chế của mình, từ đó có kế hoạch, ý thức nâng cao tinh thần trách nhiệm, nghiệp vụ sư phạm, đổi mới phương pháp, hoàn thiện bài giảng để có thể hoàn thành nhiệm vụ một cách tốt nhất, từng bước trưởng thành trong công tác chuyên môn; chủ động, tích cực hơn trong mỗi bài giảng, giờ giảng. Thông qua hoạt động này mỗi giảng viên cũng học tập được những điểm mới, sáng tạo và rút kinh nghiệm từ những hạn chế, thiếu sót từ đồng nghiệp về phong cách sư phạm, phương pháp giảng dạy và cách ứng xử đối với các tình huống xảy ra trong quá trình lên lớp, từ đó áp dụng vào quá trình giảng dạy của mình.

Để hướng dẫn, chỉ đạo hoạt động thao giảng, dự giờ và thi giảng viên giỏi ở các trường chính trị tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương: Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh đã xây dựng và ban hành Quy chế, quy định về việc thao giảng, dự giờ và thi giảng viên giỏi. Nội dung này thường xuyên được bổ sung, chỉnh sửa phù hợp với thực tiễn và nội dung từng chương trình đào tạo, tạo thuận lợi cho các trường chính trị trong quá trình tổ chức thực hiện. 

Nhận thức rõ tầm quan trọng của việc thao giảng, thi giảng viên giỏi đối với chất lượng đội ngũ và công tác đào tạo, bồi dưỡng của nhà trường, trong thời gian qua các trường Chính trị tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương đã luôn quan tâm và chỉ đạo nghiêm túc, có hiệu quả thi giảng viên giỏi từ cấp khoa để chọn cử giảng viên tham gia thi giảng viên giỏi cấp trường và cấp Học viện. Quy trình, cách thức tổ chức được thực hiện theo đúng quy định và phù hợp với đặc thù của mỗi trường. Vì vậy, đối với các kỳ thi cấp Học viện, về cơ bản các trường chính trị đều chọn cử đảm bảo về số lượng và chất lượng giảng viên, đáp ứng được mục đích, yêu cầu Hội thi đặt ra, đóng góp quan trọng vào thành công của các kỳ thi giảng viên giỏi do Học viện tổ chức.

Đối với Trường Chính trị tỉnh Phú Thọ, từ ngày thành lập đến nay, nhà trường đã duy trì nền nếp việc tổ chức thao giảng, dự giờ và Hội thi giảng viên dạy giỏi cấp trường, tham gia đạt thành tích tốt trong các Hội thi giảng viên dạy giỏi cấp Học viện.

Để công tác tổ chức hội thao, hội thi đạt kết quả tốt, Ban Giám hiệu nhà trường đặc biệt quan tâm đến công tác tham mưu, chỉ đạo và tổ chức thực hiện.   Kế hoạch tổ chức Hội thi luôn được chỉ đạo xây dựng và ban hành ngay từ đầu năm học, trong đó xác định rõ thời gian tổ chức thao giảng cấp khoa, hội thi cấp trường để các khoa chuyên môn chủ động trong việc thực hiện kế hoạch. Trên cơ sở kế hoạch chung của nhà trường, các khoa chuyên môn xây dựng, tổ chức thực hiện thao giảng cấp khoa và chọn cử các giảng viên giỏi cấp khoa tham gia thi giảng viên giỏi cấp trường.

Với sự chỉ đạo sát sao của Ban Giám hiệu và việc tổ chức thực hiện nghiêm túc của khoa chuyên môn, trong 5 năm gần đây, tỷ lệ giảng viên, giảng viên kiêm chức tham gia thao giảng cấp khoa, cấp trường đều đạt từ 90 - 100% trong số giảng viên giỏi cấp khoa.

Kết quả thao giảng cấp khoa, loại giỏi đạt từ 80 - 100%; kết quả thao giảng cấp trường, loại giỏi đạt từ 90 - 100%; giảng viên được chấm điểm xuất sắc đạt 6%.

Đối với các kỳ thi do Học viện Chính trị quốc gia tổ chức, Trường Chính trị tỉnh Phú Thọ đều chọn cử được những giảng viên tiêu biểu để tham gia. Từ năm 2005 đến năm 2017, Trường Chính trị tỉnh Phú Thọ đã có 12 giảng viên đạt danh hiệu giảng viên dạy giỏi cấp Học viện, trong đó có 06 giảng viên đạt danh hiệu giảng viên dạy giỏi xuất sắc.

Đặc biệt năm 2014, Trường Chính trị tỉnh Phú Thọ đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ chính trị được Tỉnh ủy, UBND tỉnh và Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh giao với trách nhiệm của đơn vị đăng cai tổ chức, phục vụ Hội thi giảng viên dạy giỏi toàn quốc các trường chính trị tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, trường bộ, ngành lần thứ V (khu vực phía Bắc). Trong kỳ thi này nhà trường đã cử 03 giảng viên tham gia Hội thi, kết quả cả 03 giảng viên đều đạt giảng viên giỏi xuất sắc. Công tác tổ chức và phục vụ Hội thi của nhà trường đã được Học viện,  các trường tham gia Hội thi đánh giá cao và tham khảo kinh nghiệm.

Đạt được kết quả trên, trước hết là sự quyết tâm, chỉ đạo sát sao, kịp thời của Đảng ủy, Ban Giám hiệu nhà trường, lãnh đạo các khoa, phòng đối với công tác  thao giảng và tổ chức hội thi giảng viên dạy giỏi hằng năm; vai trò của các chi bộ, Công đoàn Trường trong việc động viên, khích lệ giảng viên, nhất là những giảng viên trẻ cả về vật chất và tinh thần. Ban Giám hiệu đã chỉ đạo các Khoa, phòng Quản lý đào tạo và nghiên sắp xếp lịch giảng dạy phù hợp để giảng viên có thời gian chuẩn bị bài một cách tốt nhất; hướng dẫn giảng viên đổi mới nội dung, phương pháp giảng dạy, soạn giảng, rút kinh nghiệm để giảng viên hoàn thiện bài giảng; hỗ trợ kinh phí chuẩn bị giáo án; dự giờ thao giảng; khen thưởng đối với những giảng viên dự thi và những giảng viên đạt giải. Đặc biệt Ban Giám hiệu đã chỉ đạo đưa tiêu chí tham gia Hội thi giảng viên giỏi cấp khoa, cấp trường là một yêu cầu bắt buộc trong xếp loại thi đua, giảng viên đạt danh hiệu giảng viên giỏi cấp trường là một trong các tiêu chí bình xét chiến sĩ thi đua cơ sở hằng năm.

Các giảng viên khi tham gia thao giảng ở khoa và dự hội thi của Trường, đặc biệt là dự Hội thi do Học viện tổ chức đều có tinh thần trách nhiệm cao, tiếp thu các ý kiến đóng góp, cố gắng, nỗ lực để đạt kết quả cao nhất từ khâu chọn bài, soạn giáo án đến lựa chọn phương pháp giảng dạy, bổ sung kiến thức, tình huống, hình ảnh minh họa, điều chỉnh tác phong, ngôn ngữ, âm thanh giọng nói, tính chính xác về mặt thời gian... tạo nên sự hấp dẫn trong mỗi tiết giảng.

Hội đồng giám khảo khi chấm điểm thao giảng, hội thi luôn thể hiện sự công tâm, khách quan, nắm vững chuyên môn, đưa ra những ý kiến đóng góp chính xác, chặt chẽ nhằm giúp giảng viên hoàn thiện bài giảng và phương pháp giảng dạy.

Tuy nhiên, trong quá trình tổ chức thao giảng, hội thi của Trường Chính trị tỉnh Phú Thọ thời gian qua cũng còn những khó khăn, hạn chế như:

- Do lớp học tập trung ở trường không nhiều nên việc tổ chức thao giảng, thi giảng viên giỏi trên đối tượng giả định (các giảng viên) là chính, vì vậy phần nào cũng có ảnh hưởng đến tâm lý và tâm thế của giảng viên khi tham gia thao giảng, hội thi.

- Thực tế hiện nay, có những môn học chưa có chuyên ngành đào tạo riêng, giảng viên không được đào tạo, giảng dạy theo kinh nghiệm là chính như môn:  Một số kỹ năng cơ bản trong lãnh đạo quản lý của cán bộ lãnh đạo, quản lý ở cơ sở, hoặc Nghiệp vụ công tác Mặt trận Tổ quốc và đoàn thể nhân dân ở cơ sở nên  nếu có tham dự thì cũng khó có thể đạt giảng viên xuất sắc.

- Về công tác chuẩn bị: Một số giảng viên soạn giáo án giấy chưa đúng theo mẫu quy định, còn làm sơ sài, đại khái, chưa xác định rõ nội dung trọng tâm của bài; còn giáo án giống nhau hoặc soạn thiếu nội dung so với giáo trình. Một số giáo án điện tử còn cẩu thả, sai nhiều lỗi chính tả; chưa đúng thể thức giáo án điện tử giảng dạy lý luận chính trị, nhiều chữ, phông chữ không đồng đều, nhiều màu sắc, hình ảnh không phù hợp với nội dung giảng.

- Về phương pháp giảng dạy: Một số giảng viên tham dự thao giảng, hội thi chưa sử dụng đa dạng các phương pháp giảng dạy tích cực, hoặc có sử dụng nhưng lại sai về cách thức và quy trình. Việc đưa ra câu hỏi phát vấn, nhận xét học viên trả lời và khả năng liên hệ thực tiễn ở một số giảng viên còn hạn chế, chưa tốt; có bài giảng còn khô cứng, chưa thu hút người nghe.

- Về phong cách diễn đạt: Vẫn có giảng viên nói nhanh, thừa từ đệm, diễn đạt chưa trong sáng, âm lượng giọng nói quá to hay nói quá nhiều, nói đều đều khiến người nghe cảm thấy mệt mỏi. Một số giảng viên chưa thể hiện tốt ngôn ngữ cơ thể như nét mặt, cử chỉ…

- Vẫn còn tình trạng giảng viên chưa thực hiện tốt các bước lên lớp; phân chia thời gian không hợp lý dẫn đến thừa thời gian hoặc "cháy" giáo án phải giảng nhanh cho kịp thời gian.

Từ những kết quả và hạn chế của công tác tổ chức thao giảng, thi giảng viên giỏi ở trường Chính trị tỉnh Phú Thọ thời gian qua, bài học kinh nghiệm rút ra là:

Thứ nhất, công tác lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng ủy, Ban Giám hiệu và các chi bộ, khoa chuyên môn phải kiên quyết, sâu sát; quan tâm làm tốt công tác chính trị tư tưởng

Đảng ủy, Ban Giám hiệu phải quan tâm, chỉ đạo sát sao việc xây dựng kế hoạch và tổ chức thao giảng từ cấp khoa đến hội thi cấp trường. Kế hoạch phải được xây dựng ngay từ đầu năm học hoặc năm hành chính.

Cấp ủy các chi bộ, lãnh đạo khoa chuyên môn phải xác định rõ trách nhiệm, coi đây là nhiệm vụ quan trọng trong công tác xây dựng đội ngũ giảng viên của khoa, làm cơ sở nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên trong công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ. Làm tốt công tác chính trị, tư tưởng, nâng cao nhận thức và thái độ chính trị cho giảng viên, tạo sự thống nhất và đồng thuận để giảng viên tham gia với tinh thần, thái độ và trách nhiệm cao nhất; kiên quyết loại bỏ tư tưởng tham gia cho xong. Quan tâm làm tốt khâu định hướng cho giảng viên lựa chọn bài giảng, tiết giảng sao cho phù hợp với khả năng và sở trường của từng giảng viên, tránh để lựa chọn theo cảm tính, tham nội dung dẫn đến chất lượng soạn bài và thực hành giảng không cao.

Thứ hai, công tác chuẩn bị của giảng viên phải chu đáo, cụ thể, tỷ mỉ

Khi chọn bài hay nội dung thao giảng, dự thi, giảng viên nên chọn những bài giảng hoặc nội dung có tính trọng tâm, chắc về kiến thức, có phông kiến thức rộng, đã giảng nhiều lần và đã tự đúc rút được kinh nghiệm sau mỗi lần giảng. Nội dung được chọn giảng phải phù hợp với lượng thời gian giảng để không bị thừa thời gian hoặc "cháy" giáo án. Bài giảng tham gia ở cấp cao hơn cần được thông qua, chỉnh sửa, đóng góp nhiều lần.

Trước khi bước vào thi, giảng viên cần chủ động chuẩn bị, tận dụng hết thời gian cho phép theo quy chế. Trong đó điểm cần chú ý nhất là kiểm tra trạng thái của các phương tiện hỗ trợ như: Âm lượng micro, kết nối máy tính với máy chiếu, máy tính với âmly, loa…

Thứ ba, làm tốt công tác tổ chức rút kinh nghiệm kịp thời sau Hội thi.

Sau mỗi lần thao giảng, hội thi, cần tổ chức đánh giá, rút kinh nghiệm nghiêm túc, sâu sắc, kịp thời để có cái nhìn tổng quan, thực chất về công tác này trên mọi phương diện. Kịp thời biểu dương, khen thưởng những cá nhân, đơn vị thực hiện tốt, có thành tích cao; chấn chỉnh, rút kinh nghiệm những khuyết điểm, hạn chế.

 Để tiếp tục nâng cao chất lượng thao giảng, thi giảng viên giỏi trong thời gian tới, Trường Chính trị tỉnh Phú Thọ đề xuất một số giải pháp sau:

Một là,Ban Giám hiệu nhà trường cần dự giờ (thường xuyên, đột xuất) để giảng viên có ý thức chuẩn bị tốt mọi bài giảng, tránh việc giảng viên chỉ đầu tư vào tiết giảng đăng ký thao giảng, thi giảng viên giỏi. Kiểm tra thường xuyên việc thực hiện quy chế chuyên môn và kế hoạch thao giảng của các khoa và giảng viên.

Hai là, xây dựng, ban hành kế hoạch thao giảng sớm từ đầu năm học, chỉ đạo lãnh đạo khoa chuyên môn thực hiện nghiêm túc, đúng tiến độ thời gian, nội dung, cách tổ chức, đánh giá... việc thao giảng cấp khoa. Tránh hiện tượng dồn đuổi thời gian dẫn đến hình thức, làm cho xong. Giao cho Phó hiệu trưởng phụ trách khoa trực tiếp chỉ đạo thao giảng cấp khoa. Khi tổ chức đảm bảo 100% giảng viên trong khoa và giảng viên kiêm chức tham dự. Nếu cần thiết, có thể mời giảng viên các khoa khác có điều kiện đến tham dự để học tập, trao đổi kinh nghiệm.

Ba là, quán triệt Hội đồng giám khảo đánh giá cần chính xác, công tâm, khách quan, tránh cảm tính. Nhận xét, trao đổi cần thẳng thắn, chân tình, tránh thái độ nể nang, dĩ hòa vi quý.

Đây là nội dung rất quan trọng trong công tác thao giảng hằng năm. Kết quả đánh giá phải thực sự là cơ sở để giảng viên phát huy những ưu điểm và khắc phục những hạn chế của mình. Hằng năm có so sánh, đánh giá chất lượng thao giảng của từng giảng viên qua các năm để có cơ sở đánh giá, xếp loại cán bộ, công chức, viên chức; là một trong những căn cứ xem xét quy hoạch, đề bạt, bổ nhiệm cán bộ.

Bốn là, mỗi giảng viên phải nêu cao tinh thần trách nhiệm, danh dự nghề nghiệp, nỗ lực cố gắng, tích cực học tập, rèn luyện để nâng cao trình độ, năng lực chuyên môn và chất lượng giảng dạy, góp phần vào kết quả thực hiện nhiệm vụ chính trị của nhà trường trong công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ.

- Giảng viên tham gia thao giảng, thi giảng viên giỏi phải thực hiện đúng mẫu giáo án đã quy định; xác định đúng mục đích, yêu cầu của bài và xác định đúng kiến thức trọng tâm. Có nguồn tư liệu, thông tin phong phú nhưng phải có tính cập nhật, có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng; những thông tin cũ phải có giá trị lịch sử quan trọng. Cần đưa thông tin vào bài giảng hợp lý, logic thì giá trị sử dụng thông tin mới mang tính khoa học và hiệu quả.

- Về phương pháp giảng dạy: Giảng viên cần dự kiến các phương pháp giảng dạy phù hợp với nội dung kiến thức từng phần. Trong quá trình giảng cần sử dụng thuần thục các phương pháp dạy học tích cực, linh hoạt khi kết hợp các phương pháp cho phù hợp với đối tượng, điều kiện, quy mô lớp học, đồng thời thể hiện được nội dung bài giảng một cách tốt nhất. Tuy nhiên, không nên áp dụng quá nhiều phương pháp trong 1 tiết giảng, mà chỉ nên dừng lại ở 2 đến 3 phương pháp là đủ.

- Về phương tiện dạy học: Giảng viên nên lựa chọn những phương tiện phù hợp, và bản thân sử dụng thành thục, ví dụ như kỹ thuật sử dụng phần mềm Powerpoint; trình chiếu video; sơ đồ hóa dưới dạng bảng biểu; cách thiết kế các slide bài giảng đẹp, khoa học, sáng rõ.

- Về ngôn ngữ giao tiếp: Khi giảng bài, ngôn ngữ nói của giảng viên phải rõ ràng, mạch lạc, đảm bảo chuẩn tiếng phổ thông, không sai lỗi chính tả, phải thể hiện cường độ, cao độ bằng âm thanh phát ra, chọn vị trí nhấn giọng trong mỗi câu, tránh âm lượng đều đều, hay cường độ lời nói quá to, quá cao, quá nhỏ khi giảng. Giọng nói giảng viên phải thể hiện sự nhiệt tình, tâm huyết và thái độ tôn trọng đối với học viên. Chữ viết phải rõ ràng, khoa học, mang tính thẩm mỹ trong việc trình bày bảng, tránh viết tắt quá nhiều.

Bên cạnh ngôn ngữ nói và viết, còn có một loại ngôn ngữ không kém phần quang trọng là ngôn ngữ cơ thể như: nét mặt, ánh mắt, cử chỉ, hành vi, điệu bộ, cách đi đứng, trang phục... đây là loại ngôn ngữ có tác động trực quan đối với học viên. Biểu lộ của giảng viên qua ngôn ngữ cơ thể với cảm xúc, thái độ nhiệt tình, vui vẻ, phấn khởi hài lòng, thân thiện... sẽ tạo được sự thoải mái giữa giảng viên và học viên, qua đó kết quả bài giảng sẽ tốt hơn và ngược lại.

Năm là, chỉ đạo phòng Quản lý đào tạo và nghiên cứu khoa học chủ động trong công tác tham mưu, giúp Ban Giám hiệu tổ chức thao giảng, hội thi hằng năm đảm bảo tiến độ thời gian, hình thức tổ chức, nội dung công việc. Xây dựng lịch giảng dạy, học tập phù hợp. Phòng Tổ chức, hành chính, thông tin, tư liệu chuẩn bị tốt các điều kiện phục vụ, đảm bảo thuận lợi cho các khoa thực hiện việc thao giảng và việc tổ chức hội thi...

Trong thời gian tới để công tác thao giảng, thi giảng viên giỏi ở các trường chính trị có hiệu quả cao hơn, Trường Chính trị tỉnh Phú Thọ có một số đề xuất kiến nghị sau:

Một là, đề nghị Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh tiếp tục quan tâm đến công tác chỉ đạo, hướng dẫn, kiểm tra đối với các trường chính trị trong việc tổ chức thao giảng hằng năm. Lãnh đạo Học viện, Vụ các trường chính trị có kế hoạch về dự, đánh giá thao giảng hằng năm của các trường chính trị trong cả nước.

Hai là, đưa kết quả tổ chức thao giảng, thi giảng viên giỏi vào tiêu chí thi đua của các trường chính trị tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, là một trong những tiêu chí bắt buộc của Trường Chính trị đạt chuẩn trong thời gian tới.

Ba là, Học viện có kế hoạch chỉ đạo thi giảng viên giỏi các trường chính trị trong cụm thi đua (vào năm Học viện không tổ chức Hội thi toàn quốc), tạo điều kiện giao lưu, học hỏi kinh nghiệm giảng dạy lý luận chính trị giữa các trường chính trị trong cụm.

Bốn là, Học viện cần có văn bản đề nghị các tỉnh, thành ủy quan tâm, tạo điều kiện cho các trường chính trị về việc tổ chức Hội thi giảng viên giỏi và học viên học giỏi lý luận chính trị hằng năm. 

Tóm lại, thao giảng, dự giờ, thi giảng viên dạy giỏi ở các trường chính trị tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương là một việc làm rất cần thiết nhằm nâng cao chất lượng giảng dạy lý luận chính trị, góp phần hoàn thành những mục tiêu trong công tác giáo dục lý luận chính trị mà Đảng ta đã đặt ra, đồng thời khẳng định hơn nữa vai trò của các trường chính trị trong công tác đào tạo cán bộ của Đảng.

Trong thời gian tới, mong rằng các trường chính trị tỉnh, thành phố sẽ tiếp tục đổi mới hơn nữa công tác tổ chức thao giảng, hội thi để giảng viên phấn khởi và nhiệt tình tham gia, qua đó nâng cao ý thức của từng giảng viên cũng như nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng cán bộ của mỗi nhà trường.