Với phương châm “Đổi mới, Dân chủ, Đoàn kết, Trách nhiệm”, Đại hội XII Công đoàn Việt Nam thể hiện tinh thần đổi mới toàn diện. Để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới, Đại hội XII công đoàn Việt Nam đã để ra một số vấn đề cần tập trung như sau:

Thứ nhất, xây dựng tổ chức Công đoàn Việt Nam thật sự lớn mạnh để thực hiện tốt nhiệm vụ đại diện, chăm lo, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng cho đoàn viên, người lao động

Xác định xây dựng tổ chức Công đoàn Việt Nam thực sự lớn mạnh là nhiệm vụ trọng tâm, sống còn của tổ chức Công đoàn trong giai đoạn mới, nhiệm kỳ 2018 – 2023 các cấp công đoàn cần tập trung thực hiện một số nhiệm vụ cơ bản, chủ yếu là: (1) Công tác đoàn viên; (2) Công tác xây dựng tổ chức bộ máy, tổ chức cơ sở; (3) Công tác cán bộ công đoàn; (4) Công tác công đoàn tham gia xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền trong sạch, vững mạnh; (5) Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật công đoàn để giữ vững kỷ cương, xây dựng tổ chức Công đoàn vững mạnh; (6) Đổi mới phương thức lãnh đạo của tổ chức Công đoàn Việt Nam; (7) Một số điểm mới trong sửa đổi Điều lệ Công đoàn Việt Nam. Đặc biệt đổi mới phương thức lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành trong hoạt động Công đoàn theo hướng cấp trên phục vụ cấp dưới, tổ chức công đoàn phục vụ đoàn viên, người lao động; đồng thời, phát huy dân chủ đi đôi với tăng cường kỷ luật, kỷ cương. Xác định rõ thẩm quyền, trách nhiệm và giải quyết kịp thời những bất cập, phát huy tốt hơn vai trò, trách nhiệm của ban chấp hành công đoàn các cấp trước đoàn viên, người lao động.

Đáng chú ý Đại hội đã thống nhất sửa đổi, bổ sung Điều lệ Công đoàn Việt Nam (Điều lệ cũ gồm 10 chương, 45 điều) nay sửa thành 11 chương và 35 điều, tăng 01 chương, giảm 10 điều. Điều lệ Công đoàn Việt Nam sửa đổi, bổ sung đảm bảo nguyên tắc các nội dung, quy định đã ổn định, phù hợp với thực tiễn thì tiếp tục giữ nguyên; sửa đổi, bổ sung nhằm khắc phục những quy định không còn phù hợp, bất cập trong áp dụng cũng như giải quyết những vấn đề mới phát sinh. Nhiều điều, khoản được gộp lại, đảm bảo tính chặt chẽ, khoa học.

Một số điểm mới nổi bật của Điều lệ Công đoàn Việt Nam sửa đổi, bổ sung cụ thể: Sửa đổi chữ viết tắt “TLĐ”trong Huy hiệu thành chữ viết tắt “CĐVN”;thống nhất chọn bài hát “Hãy hát lên bài ca Công đoàn”của Nhạc sĩ Lê Tú Anh làm bài hát truyền thống của tổ chức Công đoàn Việt Nam;để từ nay Công đoàn Việt Nam có trang phục, có bài hát truyền thống nhằm xây dựng tổ chức Công đoàn ngày càng lớn mạnh.  Về đối tượng kết nạp đoàn viên Công đoàn, khuyến khích người Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng, người lao động hợp pháp tại Việt Nam tham gia các hình thức tập hợp của tổ chức Công đoàn Việt Nam.....

Thứ hai, tập trung thực hiện tốt chức năng đại diện, bảo vệ đoàn viên, người lao động

Chủ động, tham gia tích cực, có hiệu quả vào việc sửa đổi Bộ luật Lao động, Luật Công đoàn, các đạo luật khác có liên quan đến lĩnh vực tiền lương, BHXH, BHYT, BHTN, an toàn vệ sinh lao động…; bảo vệ quyền, lợi ích chính đáng của NLĐ, không làm suy giảm hoặc mất đi quyền lợi của NLĐ, bảo vệ được nhóm yếu thế trong quan hệ lao động. Thành lập Hội đồng tư vấn chính sách - pháp luật của Tổng Liên đoàn, bao gồm các chuyên gia giỏi trong lĩnh vực lao động, công đoàn; xây dựng mạng lưới cộng tác viên chính sách, pháp luật ở cấp tỉnh và công đoàn trực thuộc. Nâng cao năng lực hoạt động của các trung tâm, văn phòng tư vấn pháp luật công đoàn; thành lập Trung tâm tư vấn và hỗ trợ NLĐ ở Tổng Liên đoàn và một số địa phương đông công nhân lao động, có quan hệ lao động phức tạp; xây dựng phần mềm tư vấn pháp luật trực tuyến; xây dựng đội ngũ luật sư công đoàn chuyên sâu về lĩnh vực pháp luật lao động, công đoàn; hỗ trợ đoàn viên, NLĐ khởi kiện và tham gia tố tụng tại tòa án.  Thúc đẩy, tăng cường đối thoại cấp tỉnh, cấp khu công nghiệp với đoàn viên, NLĐ, NSDLĐ; thúc đẩy đối thoại, thương lượng tập thể cấp ngành và nhóm doanh nghiệp; nâng cao năng lực đối thoại tại nơi làm việc và thương lượng thỏa ước lao động tập thể tại doanh nghiệp với các nội dung có lợi hơn cho đoàn viên, NLĐ theo quy định của pháp luật. Thí điểm, đối thoại thương lượng thỏa ước lao động tập thể khung quốc gia giữa Tổng Liên đoàn và tổ chức đại diện NSDLĐ cấp Trung ương.

Đẩy mạnh công tác tham gia thanh tra, kiểm tra, giám sát gắn liền với công tác tuyên truyền, hướng dẫn thi hành pháp luật lao động, công đoàn, BHXH và các chế độ chính sách liên quan đến đoàn viên công đoàn, người lao động. Kiên quyết đề nghị xử phạt kịp thời, nghiêm minh đối với các hành vi vi phạm pháp luật, bảo vệ quyền và lợi ích của đoàn viên, người lao động, góp phần giữ vững trật tự, kỷ cương pháp luật. Thực hiện có hiệu quả công tác an toàn, vệ sinh lao động, góp phần cải thiện điều kiện lao động, giảm thiểu tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp cho người lao động, đến hết nhiệm kỳ giảm ít nhất 2% số vụ tai nạn lao động tại các doanh nghiệp đã thành lập công đoàn cơ sở; xây dựng tiêu chí và tổ chức đánh giá xếp hạng doanh nghiệp thực hiện các quy định về an toàn, vệ sinh lao động.

Dành từ 2% trở lên nguồn thu tài chính công đoàn hàng năm cho nhiệm vụ đại diện, bảo vệ quyền và lợi ích cho đoàn viên, cán bộ công đoàn và người lao động như: hỗ trợ đình công cho người lao động; hỗ trợ việc xây dựng lực lượng nòng cốt trong đoàn viên, công nhân lao động; hỗ trợ các chi phí bảo vệ người lao động theo quy định tại Điều 9, Quyết định 1911/QĐ-TLĐ ngày 19/12/2016 quy định về tiêu chuẩn, định mức chế độ chi tiêu trong các cơ quan công đoàn. Mỗi cấp công đoàn cần cụ thể hóa các nhiệm vụ phải làm trong việc thực hiện chức năng đại diện, chăm lo, bảo vệ đoàn viên và người lao động, làm căn cứ tổ chức thực hiện, không bỏ sót công việc.

Thứ ba, tập trung chăm lo lợi ích cho đoàn viên, lấy lợi ích là điểm quan trọng tập hợp, thu hút người lao động đến với tổ chức Công đoàn Việt Nam

Giám sát việc áp dụng tiền lương tối thiểu tại các doanh nghiệp. Đàm phán, thương lượng, ký kết, giám sát thực hiện thỏa ước lao động tập thể. Triển khai có hiệu quả các thỏa thuận đã ký, tích cực tìm kiếm và  ký thêm các thỏa thuận hợp tác với các đối tác mới(Gia tăng không ngừng các lợi ích cho đoàn viên CĐ). Nâng cao hiệu quả và thực hiện tốt các kế hoạch chăm lo cho đoàn viên CĐ trong các dịp: Tết Nguyên đán, Tháng Công nhân, Tết Lao động…, các sự kiện trọng đại.

Rà soát, cam kết chính sách giảm giá cho cán bộ, đoàn viên khi sử dụng các dịch vụ và cơ sở vật chất của hệ thống công đoàn: (khách sạn, nhà hàng, nhà văn hóa, cơ sở giáo dục, khu vui chơi…). Tăng cường công tác phát triển Đảng trong CNVCLĐ; tích cực nâng cao trình độ Chính trị, văn hóa, tay nghề cho CNVCLĐ đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế. Tham gia giới thiệu, đề xuất, phát hiện đoàn viên tiêu biểu cho các cấp ủy, chính quyền và công đoàn cấp trên. Từng cấp công đoàn cần cụ thể hóa việc chăm lo lợi ích cho đoàn viên về vật chất, về tinh thần, về chính trị, làm những việc cụ thể gì để tổ chức thực hiện có hiệu quả.

Thứ tư, xây dựng nguồn lực công đoàn đủ mạnh để thực hiện tốt nhiệm vụ trong giai đoạn mới: trong đó có những quy định cụ thể về thu kinh phí công đoàn, về chi tài chính công đoàn, xây dựng nguồn lực tài chính công đoàn.

Thứ năm, thực hiện thật tốt việc tổ chức các phong trào thi đua yêu nước, các hoạt động tuyên truyền giáo dục xây dựng giai cấp công nhân Việt Nam vững mạnh

Về tổ chức các phong trào thi đua yêu nước: Tiếp tục thực hiện phong trào thi đua “Lao động giỏi”, “Lao động sáng tạo” sát hợp từng khu vực, đối tượng, trọng tâm là phong trào “Năng suất cao hơn, chất lượng tốt hơn” trong khu vực sản xuất kinh doanh; phong trào “Tham mưu giỏi, phục vụ tốt”trong khu vực cơ quan hành chính, đơn vị sự nghiệp. Phát động phong trào thi đua “Đổi mới, sáng tạo, hiệu quả” trong hoạt động công đoàn, lấy kết quả phong trào này làm căn cứ trong công tác cán bộ công đoàn, tạo động lực thực sự cho cán bộ, đoàn viên công đoàn các cấp. Tổ chức sơ, tổng kết và thường xuyên đôn đốc, giám sát, kiểm tra trong thực hiện nhất là đối với những đợt thi đua cao điểm….

Các hoạt động tuyên truyền, giáo dục: Xây dựng Đề án tuyên truyền, giáo dục, nâng cao bản lĩnh chính trị, ý thức giác ngộ giai cấp cho đoàn viên công đoàn và người lao động Việt Nam trong giai đoạn mới. Thực hiện đồng bộ công tác tuyên truyền, vận động của tổ chức Công đoàn; phát triển các phương thức tuyên truyền có tác động nhanh, sức lan tỏa rộng và đưa các hoạt động văn hóa tinh thần đến đông đảo người lao động.

Với tinh thần đổi mới và tư duy mới, trong nhiệm kỳ  mới, các cấp công đoàn và đoàn viên công đoàn trong cả nước sẽ vượt qua thách thức, khắc phục khó khan, phấn đấu hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao; xứng đáng với mong muốn của đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã có bài phát biểu tại Đại hội “…tổ chức Công đoàn Việt Nam mãi mãi xứng đáng là cơ sở chính trị - xã hội vững chắc của Đảng và Nhà nước ta; đội ngũ công nhân, viên chức, người lao động không ngừng lớn mạnh, là một điều kiện tiên quyết bảo đảm thành công của công cuộc đổi mới, công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước”.